Oecumene in Argentinië

Insiders zeggen nog wel eens, dat de oecumene het beste zich kan ontwikkelen, wanneer verschillende kerken in omvang elkaar in evenwicht houden. Als dat waar is, zal het voor de nieuwe paus Franciscus wennen zijn, want zijn land Argentinië is zeer rooms-katholiek georganiseerd. De schattingen lopen uiteen van 70 tot 90 procent van de bevolking, maar zoveel is wel duidelijk dat de verhoudingen echt heel anders liggen dan in Duitsland, waar paus Benedictus zijn roots had.

 

Als je de artikelen op de digitale media leest, ontdek je al snel hoezeer de Rooms-Katholieke Kerk in Argentinië een meerderheidskerk is. Geestelijken ontvangen salaris en pensioen van de overheid. De overheid financiert private rooms-katholieke scholen. En tot 1994 was in de grondwet vastgelegd dat de president een rooms-katholieke achtergrond moest hebben. Er zijn zeven officiële rooms-katholieke universiteiten in Argentinië.

 

Naast de sterk aanwezige Rooms-Katholieke Kerk zijn er diverse kleine kerken. Zo’n 9 procent rekent zich tot de evangelische stroming, aldus Wikipedia, er zijn pinksterkerken en protestantse kerken. Ongeveer 1 procent is moslim en iets minder dan 1 procent is joods. Een op de tien Argentijnen rekent zich niet tot een specifieke religie.

 

De cijfers wijken af van bijvoorbeeld Duitsland, waar de Evangelische Kerk en de Rooms-Katholieke Kerk qua impact ongeveer gelijkwaardig zijn. En ook in Nederland zijn twee relatief grotere kerken: de Rooms-Katholieke Kerk en de Protestantse Kerk in Nederland.

De Rooms-Katholieke Kerk biedt ruimte voor syncretistische feesten, waarin de vroomheid van het Andesgebergte zich mengt met de meer rooms-katholieke vroomheid. In Argentinië woedde in de jaren zeventig een vuile oorlog; het is onvermijdelijk dat er discussies worden gevoerd in hoeverre de meerderheidskerk daar distantie toe wist te houden dan wel in meegezogen werd. De nieuwe paus staat overigens bekend om zijn betrokkenheid bij de armen en in die zin zijn de verwachtingen hoog gespannen gelet op zijn engagement en humaniteit.

De Wereldraad van Kerken geeft de volgende kerncijfers over Argentinië: Er zijn 39,3 miljoen Argentijnen; van hen is 35 miljoen lid van de Rooms-Katholieke Kerk, er zijn 3 miljoen protestanten en 117.000 orthodoxen. Er zijn evangelische en oecumenische koepelorganisaties in Argentinië.

De Ecumenische Commissie van Christelijke Kerken verbindt de kerken zoals in Nederland de Raad van Kerken. De Rooms-Katholieke Kerk is daar ook lid van, iets wat in ongeveer de helft van de landen niet het geval is. Verder zijn onder meer lid: de Anglicaanse Kerk, de Evangelische Kerk van de Discipelen van Christus, de Evangelische Kerk van de River Plate, de Evangelische Methodistische Kerk, de Verenigde Evangelische Lutherse Kerk, de Armeense Apostolische Kerk, de Orthodoxe Kerk van het Ecumenisch Patriarchaat, de Orthodoxe Kerk van het Patriarchaat van Antiochië, de Orthodoxe Kerk van het Patriarchaat van Moskou, de Gereformeerde Kerk van Argentinië, de Presbyteriaanse Kerk, de Syrisch-Orthodoxe Kerk en de Waldenzen.

Foto: de nieuwe paus Franciscus