De atmosfeer zat vol asdeeltjes. Aanvankelijk meldden de media dat de vliegstop weken zou kunnen aanhouden. Er ontstond een ware rush op internationale kaartjes voor het spoor en voor de busverbindingen. Ik belandde daardoor ook in een bus, die me vanaf Lissabon naar Amsterdam Amstel zou vervoeren.
Ik maakte ineens deel uit van het bonte gezelschap dat de euroliners als passagier aandoet. Ik zat op de een-na-achterste rij stoelen. Achter mij zette zich een junk, die het bierglas niet schuwde. Hij voerde diverse dialogen met zichzelf op de achterbank in een taal die wisselde tussen Nederlands en Spaans. Hij sprak nogal onsamenhangend.
Verschillende mensen in de bus keken met een blik naar de man die het midden hield tussen afschuw en angst. Toen er een stop was, liepen de meeste mensen in een boog om de man heen. Maar één van de passagiers nestelde zich tijdens de sanitaire busstop naast de junk op een bankje bij het benzinestation. Ze rookten samen een sigaretje. Tot het moment dat de politie zich meldde en de junk oppakte. Eén van de passagiers bleek de politie te hebben ingeschakeld. Een agent haalde de spullen van de man uit de bus. Er ging een zucht van verlichting door de rijen. Die was men kwijt.
De bus wilde optrekken, toen toch nog weer de deur openging en de junk opnieuw binnenkwam. De politie had geen kwaad in hem gevonden en hem toestemming gegeven weer op de bus te stappen. De man nestelde zich weer achter in de bus. ‘Wil degene die gebeld heeft zich misschien melden’, zei de junk, ‘dan kunnen we er over praten’. Het bleef ijzig stil. Slechts één passagier zei zoiets als: ‘Fijn, dat je terug bent’. Het was de medepassagier, die bij de benzinepomp met de junk had gesproken. Hij wist dat je gewoon met de man kon praten.
Het beeld van een tegenstander zit vaak in je hoofd. Als je niet reageert niet op grond van beelden, maar het gesprek zoekt met degene die anders is dan jij, kan dat het begin zijn van onderlinge verdraagzaamheid. Dat is kort gezegd de sleutel van het rapport ‘Wees niet bang’ van de Raad van Kerken. Het rapport is een bewerking van ‘Just Peace’ van de Wereldraad en wordt op verschillende plaatsen tijdens de vredesweek besproken.
(Klaas van der Kamp bij de inleiding van de workshop ‘Wees niet bang’, waar IKV/Pax Christi het materiaal voor de vredesweek 2010 presenteerde).