De buren kennen

‘Hoe goed ken je jouw buren eigenlijk? Voel je je prettig in je wijk, of zou je je meer thuis voelen als je meer contact zou hebben met buurtgenoten?’

Met die woorden achter op het werkboek voor ontmoeting van IKV/Pax Christi sluit de vredesbeweging in 2010 naadloos aan bij het migrantenjaar van de Raad van Kerken. Het werkboek maakt onderdeel uit van een totaalpakket van toerustingsmiddelen, waaronder de vredeskrant en de liturgiekrant, die het IKV/Pax Christi 24 april 2010 presenteerde in Utrecht.

‘Dit werkboek is bedoeld voor alle mensen die zich lekker willen voelen in hun buurt. Mensen die hun buurtgenoten willen leren kennen, maar niet goed weten hoe ze dat kunnen aanpakken of die willen leren van al opgedane ervaringen’.

IKV/Pax Christi had de bioscoop in Hoog Catharijne afgehuurd en verzorgde daar ’s ochtends een plenair programma. Sarah Kreimer, directeur van Ir Amim (letterlijk ‘Stad der Volkeren’) liet zich interviewen over de situatie in Oost-Jeruzalem. Ze pleitte voor een politieke opdeling in twee staten, waarbij ook Jeruzalem twee stadsbesturen zou moeten krijgen. Ze maakte een vergelijking met een scheiding tussen twee mensen, waarbij je zoveel mogelijk zaken voor eigen verantwoordelijkheid krijgt, maar enkele zaken samen blijft doen. In een huwelijk is dat de zorg voor de kinderen; in Jeruzalem zou het de aandacht voor de heilige plaatsen kunnen zijn en de opbouw van de riolering.

Sarah Kreimer vertelde verder dat lange tijd de twee stromingen in de joodse gemeenschap evenredig aanwezig waren; enerzijds de aanhangers van een groot-Israël-gedachte, anderzijds de progressieve joden die meer samenwerking met de Palestijnen zochten. Maar door de intifadah is de moraal onder de progressieve joden geknakt en omgebogen in onverschilligheid, aldus de directeur van Ir Amim.

IKV/Pax Christi zette verschillende plaatselijke initiatieven in de spotlights. Heerlen vertelde over een activiteit in 2009, waarbij men onder een glazen piramide een afgestoken lucifer had geplaatst als symbool van de kracht van de atoombom op Hiroshima en Nagasaki; onder een andere stolp waren 9000 lucifers gelegd als symbool van de nieuwe nucleaire wapens. Biddinghuizen vertelde van een oecumenische ontmoeting in een plaatselijke tent. Oegstgeest gaf aan in 2010 de diverse kerkgebouwen op 19 september ’s ochtends te sluiten om de mensen de kans te geven samen te komen in de plaatselijke sporthal.

’s Middags konden de ongeveer 150 bezoekers zich melden bij de diverse workshops. Vanuit de Raad van Kerken in Nederland werd er een workshop verzorgd over het rapport ‘Just Peace’,  in het Nederlands ‘Wees niet bang’. Jac Franken van de PKN legde uit dat de kerken meer inzetten op gerechtigheid tegenwoordig in de verwachting dat daarmee de vredesvragen ook tot hun recht komen. Frans-Bauke van der Meer, rooms-katholiek van huis uit en lid van IKV/Pax Christi, ging in op de noodzaak verantwoord met angsten van mensen om te gaan. Hij noemde het gesprek belangrijk, en zag daarbij op termijn ook een dialoog ontstaan met groepen als de Taliban en zelfs El-Quaida. Jan Schaake, directeur van Kerk en Vrede, vertegenwoordigde de pacifistische lijn in de kerken. Hij zag de kerken meer als handelaren optreden en minder als zedemeesters en moralisten.

Vanuit de workshop waren er diverse vragen. J.A. Bos van Kerk en Vrede stelde dat de kerken onvoldoende engagement tonen heden ten dage in de vragen van vrede. Bram Grandia van het IKON-pastoraat vertelde dat de kerken kritischer zouden kunnen ontleden waar ze hun geloofsovertuiging al te gemakkelijk gebruiken voor het aangaan van een oorlog, zoals dat in het verleden gebeurde in Irak en in Afghanistan.

Klaas van der Kamp legde de inleiders als gespreksleider diverse vragen voor, waar ze met ‘ja’ of ‘nee’ op moesten reageren. Hij vroeg:
* Ja of nee: De PKN zoekt de vragen van vrede meer in de eigen buurt en in de kleine woorden dan in een wereldomvattende dogmatiek? (Antwoord Jac Franken: nee)
* Ja of nee: De protestanten hebben een behoorlijk negatief beeld van de wereld, waarin ze de crisis en het oordeel als onvermijdelijk zien? (Antwoord Jac Franken: ja)
* Ziet u de kerk een gidsfunctie vervullen als het gaat om engagement voor de vrede? (Antwoord Frans-Bauke van der Meer: ja)
* Heeft de RKK de vredesvragen enorm geschaad door de manier waarop het seksueel geweld aan de orde komt? (Antwoord Frans-Bauke van der Meer: ja)
* Is de tegenstelling grotendeels achterhaald tussen de pacifisten en de aanhangers van de beperkte rechtvaardige oorlog? (Antwoord Jan Schaake: nee)
* De wereldvrede heeft nu al meer aan Obama te danken met zijn inzet voor nucleaire ontmanteling dan aan de kerken. (Antwoord Jan Schaake: jj…nee)

Foto;s
Boven Sarah Kreimer
Vervolgens: De leden van de workshop van de Raad van Kerken
Vervolgens: v.l.n.r. Jac Franken, Frans-Bauke van der Meer, Jan Schaake en Lucien van LIere (vertaler van ‘Wees niet bang’)
Vervolgens: De graffity bij IKV/Pax Christi in Hoog Catharijne
Tenslotte: Een vredesdans bij de presentatie van het materiaal van de vredesweek 2010