In zijn vergadering van 5 november 2025 stemde de plenaire Raad in met het beleidsplan van de Raad voor de jaren 2026 – 2030. Hierin wordt de Raad en zijn rol en plaats in de huidige samenleving geschetst, voortbouwend op eerdere beleidsplannen.
Visie en Missie van de Raad van Kerken in Nederland
Wat verbindt ons?
‘Er is meer dat ons verbindt dan dat ons scheidt’, is een veel gebruikte uitdrukking om aan te geven dat christenen uit verschillende kerken en stromingen, ondanks verschillen wezenlijk bij elkaar horen.
Fundamenteel is onze eenheid in Christus die ons ook vandaag maakt tot zusters en broeders. Doop en geloof in Christus vormen het uitgangspunt van het leven als christen dat in en door de kerkgemeenschap gevormd wordt.
Er zijn veel zaken die ons verbinden: de Bijbel, het geloof in de Drie-ene God, het christelijk ethos, de overtuiging dat mensen als schepsel en beelddrager Gods (imago Dei) gelijkwaardig zijn en dat de schepping ons gegeven is als gemeenschappelijk huis.
Ons verbinden ook de cultuur en de samenleving waarvan wij deel uitmaken. Het democratisch bestel en de vrijheidszin van de burger kenmerken onze samenleving.
De Raad van Kerken in Nederland is een unieke organisatie in ons land. De Raad is erop gericht de gemeenschap van kerken te versterken en dient als platform waar kerken zich samen beraden op de uitdagingen die de samenleving stelt zowel ten aanzien van een aansprekende verkondiging van het Evangelie als ten aanzien van de maatschappelijke vragen en noden in de samenleving. De Raad is een aanspreekpunt voor de maatschappelijke organisaties, de media en de politiek.
Voor welke uitdagingen staan we?
De kerken in ons land kampen bijna allemaal met problemen van krimp en reorganisatie. Onze cultuur is in de afgelopen decennia in hoog tempo geseculariseerd. Daarmee is een door velen ervaren zingevingsleegte ontstaan. Samen met de huidige verscherping van tegenstellingen en verbrokkeling zet dat de Raad in zijn dienst aan de zending van de kerken voor een nog grotere uitdaging dan voorheen: Hoe kunnen wij als kerken het Evangelie op een aansprekende en eigentijdse manier uitdragen, die recht doet aan traditie en durft in te gaan op het overal opduikende verlangen naar spiritualiteit, verlossing en een nieuwe manier van ‘ontvankelijk leven’ dat ook in en door de corona-pandemie urgentie heeft gekregen. In het bijzonder dient er hierbij gekeken te worden naar nieuwe generaties, die eigen vragen en behoeften hebben en hier uitdrukking en invulling aan willen geven.
Het is voor alle kerken van belang om het gesprek over traditie en vernieuwing goed te blijven voeren. Er zijn immers verschillende reacties op de krimp, ook binnen en tussen de lidkerken. Het is zaak hierbij de vinger aan de pols van de tijd te houden. Het is zaak daarbij ook de kansen te benutten die zich voordoen in het maatschappelijk debat. Kerken kunnen actiever de religieus-ethische dimensie belichten rond tal van actuele en prangende maatschappelijke vragen, die zich, ook naar aanleiding van de coronapandemie aandienen, zoals die rond arbeid, klimaat, economie en de zorg.
Daarbij zijn we als kerken eensgezind in de overtuiging dat het tot de primaire taken van de Kerk behoort om stem te geven aan degenen die lijden en uitgesloten worden. Deze diaconale taak ligt in het verlengde van ons werk voor de eenheid van de kerken; die eenheid van kerken hoort er immers niet alleen omwille van zichzelf te zijn, maar ook ter wille van de geloofwaardigheid van de verkondiging van het Evangelie, alsook ter wille van de eenwording van de wereld op basis van gerechtigheid, vrede, en heelheid van de schepping. Veel van de huidige problemen overstijgen bovendien het nationale kader: de klimaatcrisis, vluchtelingen, armoede en de toenemende kloof tussen arm en rijk, discriminatie en andere vormen van uitsluiting.
De Raad van Kerken heeft zich in het verleden veelvuldig uitgesproken en zal zich vanuit het perspectief van hen die lijden blijven uitspreken over actuele maatschappelijke kwesties en daarbij bondgenootschappen aangaan met andere groepen en organisaties in de samenleving die door hetzelfde pathos bewogen worden.
Wat geloven we?
Wij geloven dat Gods Geest werkzaam is in onze tijd en dat God ook vandaag alle mensen roept tot de verkondiging van de komst van Zijn Koninkrijk. Dat geloof vieren we in onze kerken in Woord en Sacrament, door lofzang en gebed, en daarvan getuigen we in de samenleving in woord en daad.
Wij geloven dat kerkgemeenschappen pleisterplaatsen zijn waar mensen in geloof, hoop en liefde gesterkt worden.
Wij geloven dat christenen en andersgelovigen een belangrijke rol te vervullen hebben in de verdere ontwikkeling van een humane, rechtvaardige en barmhartige samenleving.
Waar willen we aan werken?
Tegen welke horizon dienen we de komende beleidsperiode de missie van de Raad van Kerken gestalte te geven?
Oecumene is toenemend urgent
De samenleving is in hoge mate ontkerkelijkt en religieus-analfabeet geworden. Men weet van christenen en heeft daar op z’n best neutrale gevoelens bij. Het onderscheid tussen kerkgenootschappen is voor de samenleving feitelijk irrelevant.
In een verdeelde wereld getergd door ernstige crises dienen de christelijke kerken te komen tot een authentiek gezamenlijk getuigenis, dat (beeldend) spreekt van geloof, hoop en liefde.
Werken aan eenheid is en blijft een kernopdracht
De kernopdracht van de oecumenische beweging is groeien naar eenheid. Onderlinge samenwerking en support zijn zeer toe te juichen en kunnen het proces van naar elkaar toegroeien dienen. Werken aan verdere eenwording betekent ook ervoor zorgdragen dat de bereikte resultaten door dialogen en het werk van o.a. de Wereldraad van Kerken tot op de bases van de kerkgenootschappen gerecipieerd worden.
Werken aan eenheid vraagt om reflectie op en zich uitspreken over de actualiteit
De kerkgenootschappen in Nederland delen niet alleen het geloof in de persoon van Christus en in de Drie-ene God. Ze delen ook de samenleving waarvan we allemaal deel uitmaken.
De actualiteit behoort daarom wezenlijk tot de onderwerpen waarmee de Raad van Kerken zich als Raad van Kerken dient te verhouden.
De samenleving verandert, de kerken veranderen
De manier waarop onze samenleving georganiseerd is en communiceert is veranderd. Hiërarchische verbanden maken plaats voor netwerken. De Raad van Kerken is tot nu toe volgens een verenigingsmodel georganiseerd. In dit beleidsplan laten we dat voor een deel los en gaan we meer in de richting van een netwerkmodel. Daarmee sluiten we aan bij de leefwereld van jongere generaties binnen de kerk en zijn we in onze manier van werken herkenbaarder buiten de kerk.
Een netwerkmodel veronderstelt ook waardering voor de van elkaar verschillende wijzen waarop kerken en groepen binnen de kerken spreken en getuigen. Ook naar overheid en samenleving zal meer in netwerkverband worden opgetreden, bijvoorbeeld met andere religieuze koepelorganisaties als Missie Nederland, SKIN, Overlegorgaan Joden, Christenen en Moslims en In Vrijheid Verbonden.
Kerkgenootschappen kampen met personeelstekort en minder financiën.
In alle facetten van het kerkelijk leven kampen de meeste kerkgenootschappen met een gebrek aan opvolging. Het zal steeds minder vanzelfsprekend zijn dat alle plekken die er binnen de gremia van de RvK-NL zijn vanuit de kerkgenootschappen ingevuld kunnen worden.
In alle kerken staan de financiën onder de druk.