Als laatste stop, bezoekt de delegatie YMCA East Jerusalem. Daar is aandacht voor het internationaal gesteunde olijfbomenprogramma en de groei van alternatief, ‘realistisch’, toerisme.

In de namiddag bezoekt de Raad-delegatie drie van de ruim tweehonderd minderbroeders Franciscanen, die in het Heilig Land wonen en werken. De broeders vertellen hoe hun werk verbindt en jonge mensen bereikt.

Een bezoek aan Yad Vashem geeft de delegatie veel te denken. ‘Het heeft nog meer bewust gemaakt van het dit nooit meer. Laat je niet meenemen in ontmenselijking van wie dan ook, maar kom, ook als kerk, op voor de waardigheid van elke kostbaar mensenkind.’

Op deze zondagmorgen gaan we – natuurlijk! – naar de kerk. We zijn te gast in de dienst van de Lutherse Gemeente in Beit Sahour, waar dominee Munther Isaac voorgaat die we eerder deze week ontmoetten. 

Het gaat patriarch Theophilus III om de heiligheid van de plaats, niet om de claim op de heilige plaatsen. Dan is er ruimte voor iedereen en is Jeruzalem een plaats die mensen samenbrengt en een plaats van hoop.

Tijdens het bezoek van de Raad-delegatie, vindt de dertiende internationale conferentie van de Kairos-beweging plaats. Daar klinkt een oproep om als volgelingen van Jezus naast de onderdrukten te gaan staan.

De bezoeken aan bisschop Azar, van de Luthers-Evangelische kerk en de rooms-katholieke aartsbisschop Shomali worden gewaardeerd. ‘Er komen hier veel christenen op pelgrimage, maar ze kijken alleen naar de stenen. Het is belangrijk om de levende stenen te bezoeken.’

Rond het middaguur op deze donderdag hebben we een gesprek met een drietal stafleden van de leefgemeenschap Nes Ammim, die door Nederlanders werd gesticht in Israël om de dialoog tussen joden en christenen te voeren.

Na bezoek aan enkele bedevaartsplaatsen, vandaag een gesprek over het EAPPI-programma, uitwisseling met Rabbis for Human Rights en maakt de delegatie de drie-maandelijkse overdrachtsceremonie van de EAPPI-groepen mee.

‘Alleen als de kerken wereldwijd hun strategie veranderen en voor ons opkomen kan er iets veranderen. Bid niet alleen voor ons, maar handel naar jullie gebed!’ Een indringend appel aan het einde van een intensieve dag.