Op 22 april 2021, om precies 12.00 uur ontving oud diplomaat en de latere vredesactivist Edy Korthals Altes, uit handen van de burgemeester van Den Haag Jan van Zanen, de vredesmedaille, waarbij hij werd gehuldigd als Vredesheld. De burgemeester prees op waardige wijze zijn verdiensten en gaf aan dat hij de deugd van de vrede belichaamt, beschikt over de juiste geestkracht en vervuld is van het verlangen naar die vrede. Dit naar Spinoza. Hij gaf aan dat Edy Korthals Altes staat in het voetspoor van voorvechters van vrede in het verleden zoals Andrew Carnegie die het Vredespaleis mogelijk maakte, Bertha von Suttner, beroemd om haar roman ‘Die Waffen Nieder’ en Tobias Asser, de enige Nederlander die de Nobelprijs voor vrede mocht ontvangen.
In zijn ontroerende dankwoord maakte Edy Korthals Altes korte metten met het aloude adagium: ‘Wie vrede wil moet zich voorbereiden op de oorlog.’ ‘We zijn volstrekt verkeerd bezig.’ Nu is vereist: ‘Wie de vrede wil moet zich daadwerkelijk op de vrede voorbereiden.’ Hij wees op initiatieven als dat van de Duitsers met Sicherheit neu Denken en de werkgroep Inclusieve Veiligheid. Hij riep de burgemeester op tot een extra inspanning in de stad van Recht en Vrede om in denktanks, waar Den Haag zo rijk aan is, een nieuw vredesconcept te ontwikkelen en een krachtig mondiaal bewustzijn daartoe te stimuleren. Korthals Altes: ‘Wanneer dat het geval is, zou de ooievaar de paling met de sabel in de bek kunnen verruilen voor een rol perkament met het nieuwe vredesconcept dat aan een nieuwe internationale vredesconferentie zou kunnen worden aangeboden.’
De korte huldiging vond plaats buiten op een grasveld voor zijn appartement in de aanwezigheid van een vanwege corona beperkt aantal vredesvriendinnen en vrienden.
Na het dankwoord van Edy Korthals Altes – met daarin de uitdaging aan Den Haag als ‘stad van vrede en recht’ om opnieuw een initiatief te nemen tot een internationale conferentie over een ander vredes- en veiligheidsbeleid – nodigde de burgemeester hem en zijn partner, alsmede Kees Nieuwerth, vicevoorzitter van de Raad, uit met hem daarover nader van gedachten te wisselen.
Vredesheld 2021
Hij is voorgedragen voor de vredesmedaille door de Coalitie Vredesmissies Zonder Wapens (waaraan o.m. deelnemen Eirene, Christian Peacemaker Teams, Platform Vrouwen voor Duurzame Vrede) en de Werkgroep Inclusieve Veiligheid.
Jarenlang werkte Edy Korthals Altes als diplomaat, later als Plaatsvervangend Permanent Vertegenwoordiger bij de Europese Gemeenschappen. In de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw was hij de Nederlandse ambassadeur in onder meer Polen en Spanje. De Koude Oorlog was in volle gang. Edy Korthals Altes ging erin mee. Tot alles anders werd. Na een droom, zelf noemt hij het een ‘bevrijding’ in een interview in Trouw, realiseert Korthals Altes zich de waanzin van de wapenwedloop. Het valt niet te rijmen met zijn geloof en geweten. Na een groot artikel in Trouw in 1985 waarin hij zich publiekelijk tegen de wapenwedloop keert die gaande is, neemt hij ontslag. En begint een nieuw leven waarin hij zich inzet voor vrede en veiligheid.
Korthals Altes was in de jaren daarna onder andere co-president van de World Council Religions for Peace (WCRP) en schreef verschillende boeken, waaronder het autobiografische ‘Van Havik tot Vredesduif’, dat in 2017 verscheen. Zijn grootste zorg, ook nu nog, is het voorkomen van de vernietiging van de mensheid en de planeet. Hij maakt zich grote zorgen over de hernieuwde kernwapenwedloop. In plaats van ons te richten op de preventie van oorlog en het aanpakken van de oorzaken van conflict – zoals hij graag zou zien – lijkt het oude denken ‘je wapenen voor oorlog, om vrede te bereiken’, nog steeds springlevend te zijn. Kortom: tijd om anders over veiligheid na te gaan denken.
Het verhaal van Korthals Altes, intussen 97 jaar, is ook anno 2021 relevant. Dat verhaal verdient het om verteld te blijven worden. Net als voorgaande jaren staat de huldiging tevens symbool voor de vele andere vredeswerkers die zich zonder wapens inzetten voor vrede en veiligheid, vaak onopgemerkt en buiten de publiciteit. Korthals Altes is de twintigste vredesheld die wordt gehuldigd door de coalitie, sinds de start in 2015.