Na het kerkasiel

Het kerkasiel in Bethel in Den Haag, waaraan ook een flink aantal mensen van de Open Hof heeft meegedaan, was een zeer intensieve tijd. Veel muren en scheids-lijnen tussen kerken en geloofsgemeenschappen werden doorbroken, andere ontstonden: kon je wel als kerk tegen besluiten van de overheid ingaan? Paste dit wel bij de rechtstaat?

In een middag midden mei werden de ervaringen van het kerkasiel met een groot aantal betrokkenen tegen het licht gehouden.  Als eerste ervaring geldt, dat het kerkasiel een soort pelgrimage was. Je begint aan een reis, zonder precies de weg en het doel te kennen, en de uitkomst is onzeker. Maar je komt er beslist anders van terug. De ervaring heeft je veranderd en verrijkt.

Als tweede ervaring geldt, dat allerlei scheidslijnen en grenzen doorbroken werden, dat veel buitenkerkelijken in het kerkasiel het wezen van de kerk, opkomen voor zwakken in de samenleving, herkenden. En dat kerkelijken van zeer uiteenlopende achtergrond en manier van vieren hier in Bethel over die grenzen heenstapten in en andere vorm van verbondenheid in de liturgie en viering.

Als derde gold, dat de aanleiding voor het kerkasiel gelegen was in besef van ernstig falen van de overheid, die niet deed wat van haar verwacht wordt, opkomen voor wie bescherming nodig heeft. Waarbij de rechtsstaat op een aantal punten ernstig, en soms bewust, is misbruikt. Een voormalig lid van de Eerste Kamer, nauw betrokken als voorzitter van STEK, noemde de opstelling van een aantal verantwoordelijken ‘schandelijk’. Ook in deze situatie, en helaas niet als enige, wordt door de overheid de rechtsstaat ondermijnd. Dat stelt de vraag aan de kerken: wat doen wij zelf aan het bewaren en bewaken van de rechtsstaat? We kunnen er niet zonder meer op vertrouwen dat de rechten van burgers bij de overheid in goede handen zijn. Het is dus ook de taak van kerken, en van alle burgers, om op te komen voor die rechtsstaat en in het bijzonder voor de rechten van de zwaksten en meest kwetsbaren onder ons. Desnoods via de weg van kerkasiel.

‘Bethel’ is niet iets dat zonder concrete aanleiding of reden kan worden herhaald. Het is geen manier die je ergens kunt kopiëren. Maar je kunt wel zien hoe kerken hun rol in maatschappelijke kwesties gezamenlijk kunnen versterken en hun diaconaal en liturgisch handelen kunnen verrijken met brede oecumenische ervaringen.

Tenslotte, de kerken hebben deze ervaring in grote mate te danken aan het gezin Tamrazyan. Door hen bescherming te bieden hebben wij zelf veel meer terugontvangen.

Jan van der Kolk,
Voorzitter Projectgroep Vluchtelingen
Raad van Kerken NL

Foto: Waalse Kerk, Amsterdam. Bron: reliwiki.nl.