Nieuwe Catechismus

De Russisch-Orthodoxe Kerk heeft het concept van een nieuwe catechismus gepubliceerd. Belangrijke thema’s van de kerk komen daarin aan de orde. Ook de oecumene is een thema.

Het is lastig om de strekking van de tekst te duiden. Het Reformatorisch Dagblad publiceerde over de catechismus en spreekt over een kritische houding ten aanzien van de oecumenische contacten. Radio Vaticana reageerde juist positief en ziet belangrijke oecumenische aanknopingspunten. ‘De nieuwe catechismus van de Russisch-orthodoxe kerk is kritisch voor diegenen die verdeeldheid zaaien door de afwijzing van de oecumene’, aldus de Vaticaanse radio.

Het plan voor het schrijven van een nieuwe catechismus ontstond in 2008. De eerste teksten zijn nu openbaar gemaakt. Mensen kunnen er via een website op reageren. Het verschil qua conclusie heeft ongetwijfeld te maken met de eigen visie en met het wat omfloerste woordgebruik in de catechismus. Het Reformatorisch Dagblad sluit aan bij een kritische interpretatie van het persbureau patriarchia.ru over de afspraken die patriarch Kirill en paus Franciscus in 2016 maakten. Radio Vaticana wijst op een passage, waarin juist kritisch wordt gesproken over tegenstanders van de oecumene die het beeld van de andere christelijke kerken vervormen om de oecumenische toenadering te doen afnemen.

Radio Vaticana noemt de oecumenische ruimte opmerkelijk, omdat het patriarchaat van Moskou, in tegenstelling tot het oecumenische patriarchaat van Constantinopel dat al sinds de jaren zestig een sterke band nastreeft met Rome, traditioneel terughoudend is bij de toenadering met de andere christelijke kerken. Pas vorig jaar vond er in Cuba voor het eerst sinds het schisma van 1054 een ontmoeting plaats tussen de paus en de patriarch van Moskou.

De tekst is op internet in het Russisch te vinden. Met de vertaalcomputer zijn de teksten redelijk leesbaar. Een paar citaten: ‘De Orthodoxe Kerk is de ware Kerk van Christus, die door Onze Heer en Heiland is gevestigd en in stand wordt gehouden door de Heilige Geest. De Heiland heeft zelf over deze Kerk gesproken, toen Hij zei: “Ik zal mijn gemeente bouwen, en de poorten der hel zullen haar niet overweldigen” (Mat. 16, 18). De Kerk is de ene, heilige, katholieke en apostolische Kerk, de bewaarder en de aanbieder van de Heilige Sacramenten in de hele wereld, “de pilaar en waarheid “(1 Tim. 3, 15). Ze draagt de volledige verantwoordelijkheid voor de waarheid van het Evangelie van Christus, evenals de volle kracht van “het geloof, dat eenmaal de heiligen overgeleverd is” (Judas 3)’.

‘De eenheid van de kerk overwint de barrières en grenzen, met inbegrip van ras, taal, sociale verschillen. Het evangelie van het heil wordt verkondigd aan alle volken, om ze in één kudde te brengen, door de kracht van het geloof, en de genade van de Heilige Geest’.

Het geschrift laat zien dat er al in de twintigste eeuw een verlangen naar eenheid is gegroeid. ’De Russisch-Orthodoxe Kerk reageerde constructief om een dialoog van de waarheid te voeren met niet-orthodoxe christenen, geïnspireerd door de oproep van Christus en door God, die het doel is van de christelijke eenheid’, aldus de concept-tekst. Omdat dergelijke teksten moeilijk te lezen zijn, kiest de Raad van Kerken in Nederland er voor om samen met de orthodoxe gelovigen relevante teksten te lezen en waar nodig te spellen. Een maand geleden is daartoe een indringend gesprek geweest met orthodoxe geestelijken. Dat gesprek wordt voortgezet in een plenaire Raadsbijeenkomst dit najaar. 

De Russisch-Orthodoxe Kerk is lid van de Wereldraad van Kerken. De Orthodoxe Kerk is in Nederland aangesloten bij de landelijke Raad van Kerken. Men komt op diverse plaatsen samen en onderhoudt onder meer een Russisch-Orthodox klooster in het Friese Hemelum.

Op de site van het klooster vindt u informatie over de diensten, het klooster, een informatiebulletin, de orthodoxe kerk en het orthodoxe geloof. Er zijn dagelijks diensten (niet op zaterdagavond en zondagochtend). Elke donderdag om 18.00 uur is er akathist ter ere van de heilige Nicolaas. Elke zaterdag om 7.45 uur is er panichide voor de overledenen. De diensten zijn vrij toegankelijk voor iedereen. Als het licht boven de kloosterkerkingang brandt betekent dit dat er een dienst gaande is en kan men binnenstappen. De heilige communie kan alleen worden ontvangen door orthodoxe gelovigen die zich daarop hebben voorbereid.

Foto’s:
1. Franciscus en Kirill ontmoeten elkaar 
2. Het klooster in Hemelum