‘Ga en verkondig het evangelie’ Deze opdracht van Jezus aan zijn discipelen (Matt 28:19) klinkt eenvoudig, maar vraagt meer dan vroeger veel communicatiekunst van de mensen en organisatie die zich deze opdracht anno 2016 ter harte nemen. De KEK, Konferentie van Europese Kerken (114 orthodoxe, protestantse, anglicaanse en oud-katholieke lidkerken alsmede 40 nationale raden van kerken) wil in september 2017 communicatiedeskundigen van al die leden bij elkaar brengen om te horen tegen welke grenzen zij aanlopen als het gaat om de communicatie, en hoe die problemen aangepakt kunnen worden.
Ter voorbereiding verzamelden zich deze week op het KEK-kantoor in Brussel 20 Europeanen die betrokken zijn bij de communicatie namens de kerken; woordvoerders, voorlichters en communicatiedeskundigen uit b.v. Hongarije, Finland, Frankrijk en Duitsland, maar ook Griekenland Portugal en Nederland. Tegen welke problemen lopen jullie op en hoe pakken jullie die aan wilde de KEK weten. Er is niet gesproken over hoe het er op de zondagen tijdens de kerkdiensten aan toe gaat, dat is natuurlijk ook het christelijk geloof communiceren, maar wel is uitvoerig gesproken over of je nog weer nieuwe kerkbladen gaat maken of dat je als kerk al je energie en geld stopt in de communicatie via sociale media; filmpjes op You Tube, je mengen in discussie op Facebook etc.
De verschillen zijn groot zo bleek en per land liggen de problemen weer anders. Wat de kerken in de meeste Europese landen gemeen hebben, is dat de ledenaantallen afnemen, dat de ouder wordende schare bezoekers voor de kerkdienst op zondag trouw blijft komen maar in aantal niet meer groeit en dat veel grote landelijke dagbladen en publieke televisiestations weinig of geen deskundigen meer in dienst hebben die gespecialiseerd zijn in levensbeschouwing. Dat laatste draagt ertoe bij dat vaak alleen het ‘spectaculaire’ nieuws uit de kerk (seksueel misbruik, kerk in brand, penningmeester met de centen er vandoor, etc.) het nieuws nog haalt.
Als je zo’n dag al de verhalen van collega’s uit andere landen beluistert, dan is de situatie in Nederland zo slecht nog niet (al kan het natuurlijk véél beter). In veel landen gaat de kerkelijke publicatie vooral via bladen, wordt er, als er al een kerkdienst op tv wordt uitgezonden weinig meer gedaan dan alleen maar registreren van de kerkdienst en gaan kerken schoorvoetend aan de slag met de mogelijkheden die het internet biedt. Wij kennen nog dagbladen en omroepen die zich op hun christelijke wortels beroepen, maar ook andere kranten en omroepen nemen religie (meestal) serieus. Nieuw is in ons land de enorme vlucht van websites die dagelijks nieuwe (meestal betrokken en deskundige) verhalen en af en toe ook filmpjes leveren over levensbeschouwing; de Bezieling, Nieuw Wij, Katholiek.nl om er maar enkele te noemen. De PKN en het RKK met katholiekleven.nl laten zich in toenemende mate zien op You-Tube.
De slag die kerken in Nederland langzaam maar zeker maken naar social media, moet elders in Europa nog grotendeel van de grond komen. De voorlichters, woordvoerders en andere communicatiedeskundigen buigen zich komende tijd over de vraag hoe zij ‘the christian voice’, het verhaal van de christelijke gemeenschappen, bij jongeren, bij kerkverlaters en bij religieus geïnteresseerden voor wie de drempel van de kerk te hoog is en de taal onbegrijpelijk, hoe zij dat publiek gaan benaderen en bereiken.
Teun-Jan Tabak
Foto’s:
1. Een zekere oriëntatie op het beeldscherm kan de deelnemers niet worden ontzegd…
2. Een vergaderimpressie