De Nederlandse overheid moet zich onomwonden uitspreken tegen pogingen om minderheden, zoals de christenen te verdrijven uit Syrië en Irak. Dat heeft een delegatie van kerken en christelijke organisaties naar voren gebracht in een open brief, die ze dinsdag hebben aangeboden aan de fracties in de Tweede Kamer en aan het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Aan het gesprek werd onder meer deelgenomen door leden van de CDA, CU, PvdA, SGP, SP en de VVD. Vanuit de kerken en christelijke organisaties waren aanwezig vader Samuël Dogan (Raad van Kerken / Syrisch-Orthodoxe Kerk), ds. Jan Wessels (MissieNederland), Wimco Ester (Open Doors) en Anmar Hayali (SKIN-kerken). De delegatie gaf een toelichting bij de brief en men sprak onder meer over de vraag wie de kerken zouden kunnen vertegenwoordigen op het moment dat er verder wordt gesproken over de toekomst van Syrië en Irak.Samuël Dogan overhandigde de brief aan mevrouw Angelien Eijsink, voorzitter van de vaste kamercommissie van buitenlandse zaken.
Hieronder is de tekst van de open brief opgenomen.
Hoop voor de Kerk in Syrië en Irak
Kerken, kerkelijke instanties en christelijke organisaties in Nederland – waarvan velen verenigd zijn in de Raad van Kerken en in Missie Nederland – maken zich ernstig zorgen over de situatie van christenen en andere minderheden in Syrië en Irak. Dit zijn gemeenschappen die al vele eeuwen lang een wezenlijk deel uitmaken van de maatschappij.
Een peiling naar kennis over en betrokkenheid bij christenen in het Midden-Oosten waaraan meer dan 2300 respondenten hebben deelgenomen, toont aan dat de ernst van de situatie van christelijke en andere minderheden in Syrië en Irak bij een groot deel van het Nederlandse publiek nauwelijks bekend is.
Wij roepen de Nederlandse regering op om:
1. zich in internationale fora expliciet en onomwonden uit te spreken tegen pogingen om minderheden –zoals christenen- te verdrijven uit Syrië en Irak
2. zich op internationale fora als de EU en de VN ten zeerste sterk te maken voor de bevordering van de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging én de bescherming van minderheden
3. zich er voor in te zetten dat de internationale strijd tegen terroristische organisaties in de regio niet ten koste gaat van lijf en goed of andere belangen van deze kwetsbare groepen
4. te helpen bewaken dat hun stem en belangen volop mee worden gewogen bij besprekingen over de toekomst van Syrië en Irak
Sektarische Islamitische organisaties als de zogenaamde Islamitische Staat (IS) en het aan Al Qaida gerelateerde Al Nusra verdrijven systematisch christenen en andere minderheden uit de gebieden die zij veroveren. Ook Jezidi’s en Sjiieten worden in hun bestaan bedreigd. Deze niets ontziende aanpak heeft kenmerken van genocide, omdat er sprake is van systematische en opzettelijke uitroeiing op basis van levensbeschouwelijke (en soms ook etnische) kenmerken. Zonder wortels in de autochtone gemeenschappen in Syrië en Irak, berokkenen zij zo de eeuwenoude samenleving van verschillende bevolkingsgroepen, grote schade. Vaak is het voor leden van de verdreven minderheden bovendien onmogelijk om terug te keren naar hun woonplaats ook al is die heroverd, omdat – nog afgezien van de fysieke schade – zij zich er niet meer veilig voelen. Het gevolg is dat ze het Midden-Oosten verlaten om te emigreren naar westerse landen.
Vanaf de eerste eeuw van onze jaartelling maken christenen deel uit van de samenleving in het gebied dat nu Syrië en Irak is. De geschiedenis heeft periodes van relatieve vreedzame co-existentie tussen met name moslims en christenen gekend, maar ook van hevige strijd en van vervolging van christenen en andere minderheden. De Armeense genocide van 100 jaar geleden tegen alle christenen in Oost-Turkije en West-Syrië in de nadagen van het Ottomaanse Rijk, is daarvan het meest schrijnende voorbeeld.
Is er dan nog hoop voor de Kerk in Syrië en Irak? Te midden van het oorlogsgeweld zijn er gelukkig nog steeds verhalen van hoop. Verhalen die gaan over christenen die niet zijn vertrokken en hun plaats blijven innemen in de maatschappij; over kerken ter plekke die zich inzetten voor vluchtelingen in hun land zonder onderscheid des persoons; over kerkleiders en gemeenten die in eigen land op de vlucht zijn geslagen en op de nieuwe plek hun verantwoordelijkheid weer oppakken. Over samenwerking tussen christenen en moslims om de problemen het hoofd te bieden.
Maar er kan en moet meer gebeuren. De samenwerkende organisaties roepen politiek en regering op om een bijdrage te leveren aan een samenleving in Syrië en Irak waar mensen hun leven weer zeker zijn, de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging gerespecteerd wordt, de gelijkwaardigheid van iedere burger centraal staat en mensenrechten gewaarborgd zijn.
Raad van Kerken
Missie Nederland
Kerk in Actie
Bisschoppelijke Vastenactie
Open Doors
Katholieke Vereniging voor Oecumene
Samen Kerk in Nederland
Konferentie van Nederlandse Religieuzen
Foto: Overhandiging van het schrijven door vader Samuël Dogan (foto RD)