Staat eregast bij bedevaart

De jaarlijkse bedevaart ter ere van Onze-Lieve-Vrouw van Luxemburg is zondag weer afgesloten. Sinds 1628 komen de rooms-katholieken van het groothertogdom en de buurtstreken de ‘Troosteres van de Bedrukten’ vereren. Er is speciale aandacht voor Maria, die met een kroontje wordt afgebeeld. ‘Niet omdat ze als koningin op afstand staat’, zo werd zondag tijdens de hoogmis uitgelegd, ‘maar juist als uitdrukking van eerbied voor haar nabijheid’.

Het waren drukke tijden ook voor groothertog Hendrik van Luxemburg (nog vernoemd naar de Nederlandse prins Hendrik) en zijn vrouw Maria Terese Mestre. Zij waren de eregasten tijdens de hoogmis op zondag 1 mei, de ‘Pontifikalmass’, zoals de Luxemburgers zelf zeggen. Zij traden als laatsten de kerk binnen, kregen een ereplaats op de verhoging, links bij het altaar, en namen deel aan de eucharistie, niet alleen onder de gestalte van de hostie, maar ook onder die van de wijn.

Op het plein voor de kathedraal werd er een typische Octave-markt gehouden met standjes van eetwaren en souvenirboetiekjes. Afsluiting van de Octave was een plechtige processie waaraan de groothertoglijke familie en rooms-katholieke hoogwaardigheidsbekleders uit het buitenland deelnamen.

Tijdens Octave wordt de beschermheilige van Luxemburg, Onze-Lieve-Vrouw Maria, herdacht. Dit nationale feest wordt van de derde tot de vijfde zondag na Pasen gevierd in de kathedraal van Luxemburg. Het feest begint met gebeden, waarna er giften bij het prachtige beeld van ‘Die Trösterin’ Maria worden neergelegd. Talloos zijn de verwijzingen dit keer naar ‘het jaar van de barmhartigheid’, dat door paus Franciscus is afgekondigd. Wie zoekt naar verbindingen met ‘de pelgrimage van gerechtigheid en vrede’ van de Wereldraad van Kerken moet lang zoeken; in het overwegend rooms-katholieke land is daar geen referentie van te vinden. 

Aan het einde van het feest, op de zondag, verscheen de groothertog met zijn vrouw op het bordes van het paleis, zodat de Luxemburgers hun staatshoofd konden toezwaaien. Van een scheiding tussen kerk en staat – die in Nederland zo wordt gepromoot – is in het groothertogdom weinig te merken. Naast de adellijke familie was ook Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, en woonachtig in Luxemburg, bij de plechtigheden aanwezig.

Het is rond Pasen en Pinksteren so wie so een periode van bedevaarten en processies bij de Luxemburgers, die tot 1890 de Oranje’s als vorst hadden. Na het Octave-feest in de hoofdstad is er de jaarlijkse springprocessie met Pinksteren in Echternach. Ook daar is de hertog met zijn vrouw aanwezig; ook daar zijn buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders uit de kerk. Op oude videobeelden, die men toont bij de kerk waar Willibrord begraven ligt, is kardinaal Simonis te herkennen.

Foto’s:
1. De groothertog en – hertogin gingen zowel ’s ochtends als ’s middags ter kerke tijdens de Octave; ze kwamen als eregast het laatst binnen in een meer dan overvolle kerk; er werd geapplaudiseerd toen de diverse hoogwaardigheidsbekleders met naam en toenaam welkom werden geheten en toen Henri en Maria Terese werden genoemd, hield het applaus extra lang aan. 
2. Jonge kinderen waren in hun koorhemden bij de liturgie betrokken; eenmaal buiten gekomen ontdeden ze zich weer snel van de witte kledij. 
3. Na afloop laat in de middag verscheen de adellijke familie nog even op het balkon voor een afsluitend gebaar naar de verzamelde pelgrims en andere onderdanen; van een scheiding van kerk en staat is weinig te merken.