Niet alleen joden en christenen, maar ook moslims maken zich sterk voor een blijvende aanwezigheid van de kerk en van andere minderheden in Syrië en Irak. Dat blijkt nu het OJCM (Overlegorgaan van Joden, Christenen en Moslims) een verklaring heeft uitgebracht waarin men pleit voor gelijke rechten van alle burgers.
Het is een belangrijke verklaring, gelet op de partners die daaronder hun naam zetten. Immers daar waar fanatici in Syrië en Irak zich beroepen op religieuze motieven zeggen vertegenwoordigers van drie monotheïstische religies dat ze vanuit hun beleving van religie respect opbrengen voor minderheden en deze ruimte willen bieden om hun religie te beleven. ‘Er zijn ook tekenen van hoop in de vreedzame demonstraties voor een verenigd en democratisch Syrië, waarbij alle burgers gelijke rechten hebben. Deze beweging willen we van harte ondersteunen’, aldus de tekst.
De Raad van Kerken in Nederland voert de eerste helft van dit jaar campagne voor een blijvende aanwezigheid van de kerken in Syrië en Irak onder het motto: ‘Hoop voor de kerk in Syrië & Irak’. De Raad van Kerken participeert in het OJCM in het verlangen om de samenwerking van religies in Nederland iets van een spiegel te doen zijn van hoe religies in gezamenlijkheid kunnen bijdragen aan de democratie.
Dat er vanuit deze visie nog wel enig huiswerk in Nederland zelf te doen is, laat de verklaring ook merken. Joden en moslims die hun religie willen belijden in een synagoge of moskee moeten er helaas rekening mee houden, dat niet iedereen hen onbelemmerd daarin ruimte biedt. Ook in Nederland is er extra beveiliging van godshuizen nodig. Verder doen vertegenwoordigers van de drie religies al maanden pogingen om in overleg met het COA meer toegang te krijgen tot de vluchtelingenopvang om juist daar ruimte te krijgen voor het uitleggen van wat religieuze vrijheid impliceert voor je eigen verantwoordelijkheid. ‘We zijn bereid om met hen het gesprek aan te gaan, hoe wij hier als religies met elkaar omgaan. In ons omgaan met elkaar houden we rekening met de rechten van de minderheden’.
De tekst van de persverklaring luidt:
Geef vrede in Syrië en Irak een kans
Er is veel discussie in Nederland over de toestroom en een goede opvang van vluchtelingen. Daarbij lijken we te vergeten dat de oorzaak in Syrië en Irak ligt. De burgeroorlog daar duurt nu al 5 jaar. Meer dan honderd duizend mensen zijn omgekomen en vele miljoenen zijn ontheemd. Het van huis en haard verdrijven van Yezidi’s, van alle christenen en moslims, die het niet met het huidige regime of IS eens zijn, is mensonterend.
Hoe verschillende religies en minderheden daar eeuwenlang in een zekere mate van vrede naast elkaar leefden, lijkt steeds meer een vaag soort herinnering te worden. Joden worden al lang als ongewenst beschouwd. Dat dreigt nu ook voor de christenen, de Yezidi’s en andere minderheden.
Toch zijn er ook tekenen van hoop in de vreedzame demonstraties voor een verenigd en democratisch Syrië, waarbij alle burgers gelijke rechten hebben. Deze beweging willen we van harte ondersteunen.
Daarnaast roepen we alle betrokken partijen op om bij de vredesbesprekingen in Geneve hun goede wil te tonen en constructief bij te dragen in de vredesonderhandelingen.
In Nederland ontmoeten we elkaar in het OJCM en praten we met elkaar: Joden, Christenen en Moslims, inclusief de mensen met een Syrische achtergrond. Het is goed om elkaar in de ogen te kijken, om de schreeuw om hulp tot in je ziel te laten doordringen, om de woede en de machteloosheid te delen, om samen te blijven zoeken naar oplossingen.
Waar wij ons in Nederland voor inzetten is, dat er voor diegenen die vanwege het oorlogsgeweld naar Europa vluchten vanaf het begin een plek is, waar ze zich werkelijk veilig voelen, ook in de opvanglocaties. En we zijn bereid om met hen het gesprek aan te gaan, hoe wij hier als religies met elkaar omgaan. In ons omgaan met elkaar houden we rekening met de rechten van de minderheden. Niet dat dit altijd even goed gaat. Maar we hebben in elk geval plekken waar we elkaar ontmoeten en de verschillen en de pijnpunten bespreekbaar maken. En er is de bereidheid om elkaar voortdurend te stimuleren om hiermee verder te gaan.
Bij ons werk voor vluchtelingen in Nederland, maar vooral ook met het oog op de toekomst van Syrië voelen we ons gesteund door recente verklaring van de Wereldraad van Kerken, waarin gesteld wordt:
“De diversiteit van de regio moet bewaard worden en de rechten van een ieder, ongeacht religie, etniciteit of gender, moeten gewaarborgd worden. De religieuze en sociale waarden van het Syrische volk, inclusief vrijheid, waardigheid en tolerantie, en de Universele Verklaring van de rechten van de Mens, zijn essentieel voor de bescherming van de rechten van alle burgers.”
Evenzeer herkennen we ons in de Marrakesh verklaring van moslimleiders uit meer dan 120 landen van 25-27 januari 2016, die ook aansluit bij de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens:
“Wij roepen de verschillende religieuze groeperingen, die met elkaar verbonden zijn door de dezelfde nationaliteit, op om elkaar aan te spreken op de selectieve vergeetachtigheid over en weer, die de herinneringen aan eeuwen van samenleven in het zelfde land blokkeert. Wij roepen hen op het verleden weer op te bouwen via de heropleving van deze traditie van saamhorigheid en het herstellen van wederzijds vertrouwen, dat is uitgehold door extremisten, die daden van terreur en agressie plegen. En wij bevestigen, dat het niet toegestaan is om religie te gebruiken met als doelstelling om de rechten van religieuze minderheden in moslimlanden aan te vallen.”