Week van Gebed 2016: Brood en Zout – symboliek en praktijk

De vieringen voor de Week van gebed voor de eenheid  zijn voorbereid door mensen uit Letland. Zij stellen voor om na afloop van de viering elkaar te ontmoeten en daarbij brood uit te reiken. In Letland geven vrienden vaak een brood met zout erop in de vorm van een kruis, als mensen gaan verhuizen.
Brood en zout zijn in de bijbel een verwijzing naar leven, onvergankelijk, bestendig, duurzaam. Het is voedsel voor onderweg, onze leeftocht in het teken van het eeuwig durende verbond van God met de aarde.

SYMBOLIEK

Brood
Joannes is de evangelist waarvan de beeldtaal rond brood nog steeds doorklinkt in de liturgie van kerken.
Johannes 6:47
Ik bent het brood dat leven geeft.
Johannes 6:51
Ik ben het levende brood dat uit de hemel is neergedaald; wanneer iemand dit brood eet zal hij eeuwig leven. En het brood dat ik zal geven voor het leven van de wereld, is mijn lichaam.

Hij verwijst daarmee ook naar teksten uit het Oude Testament.
Brood is ook de naam voor het basisvoedsel van het Joodse volk tijdens hun vlucht uit Egypte. Dit is het brood dat de HEER u te eten geeft ( Exodus 16:16). Dit is een verwijzing naar het voedsel manna dat ‘als dauw uit de hemel’ lijkt te zijn neergedaald: het leek op korianderzaad, maar dan wit en het smaakte naar honingkoek (Exodus 16:31).

Zout
Met zout kun je levensmiddelen bewaren. Dat wist men vroeger reeds.
Numeri 18 vers 19:
Voor de HEER geldt dit als een eeuwig durend, met zout bekrachtigd verbond met jou en je nakomelingen.
Zout is nu voor ons vooral een smaakversterker. Dat beeld gebruikt ook de evangelist Matteüs 5 vers 13: Jullie zijn het zout der aarde. Maar al het zout zijn smaak verliest, hoe kan het dan weer zout gemaakt worden?

De smaak van geloof, een beeld van brood en zout, leeftocht voor onderweg waarin trouw en duurzaamheid van het verbond tussen God en de aarde – die ons voedsel schenkt- geproefd en gedeeld wordt?

PRAKTIJK : brood met een kruisje van zout

Eenvoudig – ter plekke eten
uitgaan van sneden bruin brood
–    Snijd uit bruin brood of roggebrood vierkante stukjes of rondjes en strooi daarop een kruisvorm. Je kunt dat makkelijker doen door een sjabloon ( van karton of bakpapier) te maken waarin de vorm van een kruis is uitgesneden.  Leg dit op het stukje brood en strooi er dan het zout op: je krijgt een strakkere , dunnere lijn dan ‘los uit de pols’.
–     Minder zout: vermeng het zout met meel

Eenvoudig – als herinnering schenken
Uitgaan van sneden bruin brood

Snijd vierkantjes uit het brood, bestrijk het met geklopt ei, bestrooi daarna het brood met een kruis-sjabloon met zout of en mengsel van meel en zout. Verwarm 5 minuten in een hete oven (100 graden) of in een koekenpan met een dun laagje olie en een deksel op de pan. Het kruis van zout is geplakt aan het ei, valt er niet meer af en kan meegegeven worden.

Zelf brood bakken
om mee naar huis te nemen: (het zout mag er niet afvallen)

–    Bereid een brooddeeg en laat het rijzen. Rol het deeg uit tot een dikke plak en steek er (bijvoorbeeld met een glas) rondjes uit, zo groot als gewenst.
Dan kun je kiezen uit 2 methodes met en zonder eigeel:
–    Leg het kruis-sjabloon op de rondjes en strooi het mengsel van zout en meel op de rondjes
of
–    Besmeer eerst met eigeel (het donkerste effect) of met een geklutst ei het oppervlak van de broodjes (of maak met een kwastje met het eigeel een kruisvorm).
Houd hierboven het kruis-sjabloon en strooi het (mengsel van meel en) zout.
Bak af in ca. 10-15 minuten in een voorverwarmde oven van 220 graden.

Hot cross buns, kruiskesbrood met zout
Dit is een variatie van de broodjes met een kruis zoals die in Engeland en op Goede Vrijdag gegeten worden.

Zelf bakken
–    Vorm van gerezen brooddeeg (500 g bloem) (bruin brood) bolletjes.
–    Snijd er met een scherp mes een kruis in. Spuit hierin een dik beslag gemaakt van: 75 g bloem, 1 theelepel zout en ca. 80 ml water)
–    Bak de bolletje in ca. 15 minuten op 220 graden.

  
  

zie ook www.symbolischschikken.nl en www.sameneerlijketen.nl