Kerken en marketing

In Engeland werken de kerken al jaren samen aan een project waar ze mensen aanspreken op de mogelijkheid een kerk te bezoeken. Onder de titel ‘Back to Church on Sunday’ vindt er een interkerkelijke campagne plaats waarin de kerken loyaal samenwerken in marketing en missionair werk. Het Anglicaanse Raadslid Ruan Crew bracht het voorbeeld van Engeland in tijdens een bespreking in de Raad van het thema ‘ledenwerving en publiciteit’.

Het onderwerp was woensdag 14 oktober op de agenda gezet naar aanleiding van de campagne die de Remonstranten voeren om nieuwe vrienden te werven. Met posters als ‘Mijn God dwingt me tot niets’ en ‘Mijn God trouwt ook homo’s’ probeert men mensen aan het eigen kerkgenootschap te verbinden. Dat kan als lid, dat kan als vriend; dat kan voor een korte periode, dat kan langer.

Het Raadslid van de Remonstranten, Peter Nissen, had de achtergronden van de campagne in de Raad toegelicht. De kerken zijn hun plausibiliteit kwijt. De vanzelfsprekendheid waarmee kinderen de betrokkenheid op een kerk overnemen in het gezin of via een school behoort tot het verleden. Je moet dus andere manieren zoeken om mensen aan te spreken. De Remonstranten doen dat met posters op stations, spotjes op de radio, en in gemeenten door zich plaatselijk te manifesteren met de actie.

Er zijn tastbare resultaten. De naamsbekendheid van de Remonstranten is vergroot. Het bezoek aan de website is gestegen. En er zijn enkele honderden nieuwe leden en vrienden bijgekomen. Je merkt verder dat er sprake is van empowerment in de kerken, de mensen voelen zich gesterkt in hun Remonstrant-zijn door de actie, je kan met je lidmaatschap voor de dag komen.

De Protestantse Kerk heeft een afdeling die zich met communicatie bezighoudt. De afdeling onderzocht de kerkelijke bindingen en de mogelijkheid mensen aan te spreken. Voor de protestanten is het heel belangrijk dat de eigen acties niet in mindering komen op het beeld van andere kerken. Er is een soort oecumenische toets, zou je kunnen zeggen.

In de Raad ontstond een betrokken gesprek over het thema. Enerzijds herkenden velen de noodzaak om met creatieve middelen te werken om de aandacht van mensen te trekken. ‘Ik kan me voorstellen dat het voor een lesbienne ook prettig is als ze iets van de campagne leest’, zei iemand die zich verwant voelde aan de Remonstrantse invalshoek.

Vragen waren er evenzeer. Bijvoorbeeld over het kerkbeeld. Volgens de Remonstranten gaan de veranderingen zo ver, dat het ook de manier van verbondenheid raakt van mensen. Vandaar dat de Remonstranten mensen ook tijdelijke vormen van betrokkenheid aanbieden, bij voorbeeld een lidmaatschap van een jaar. ‘Zulke mensen zou ik niet eens willen hebben’, reageerde iemand, ‘want het ondergraaft je kerkbeeld. Je bent toch ‘volk van God onderweg’ en dat past niet met zo’n tijdelijk lidmaatschap’. ‘De Remonstranten hebben inderdaad een bescheiden kerkbeeld’, reageerde weer een ander.

Vragen waren er ook bij het oecumenische karakter van de actie. Of je leden moet werven door jezelf profiel te geven tegenover andere kerken. En of je over God moet willen spreken in de vorm van ‘mijn God, die…’. Is dat niet te claimend en te veel het polijsten van God op de menselijke maat?

De vergadering kon zich unaniem vinden in het voorstel om verder na te denken over de Engelse variant. Zou het mogelijk zijn in Nederland een gezamenlijke campagne op te zetten? is dan de vraag.

Geweld

Het tweede deel van de vergadering ging over ‘christelijk monotheïsme en geweld’. Je merkt dat de publieke opinie in Nederland moeilijk raad weet met de vluchtelingenstroom. Opiniemakers realiseren zich niet dat religie bij het maatschappelijke kapitaal van vluchtelingen hoort. Ze weten er eigenlijk niet goed raad mee. In de bespreking van het thema ‘christelijk monotheïsme en geweld’ werd duidelijk dat ‘geen enkel geweld kan plaatsvinden in Gods naam’, zoals iemand het verwoordde. Vanuit diverse kerken klonk er bijval. Hildo Bos, Raadslid voor de Orthodoxe Kerk, heeft er zelfs een boek over uitgebracht, samen met Jim Forest: ‘For the Peace from Above’.

Foto’s:
1. De plenaire vergadering van de Raad van Kerken in Nederland
2. Een nieuwe afgevaardigde van de PKN drs. Jeanette Galjaard
3. For the Peace from Above, met links nog net zichtbaar één van de redacteuren vader Hildo Bos