God behoedzaam volgen

Prof. dr. Fernando Enns heeft een artikel geschreven in het Duits over de pelgrimage van gerechtigheid en vrede. Het heet: ‘Behoedzaam meegaan met je God’. En het heeft als ondertitel: ‘De oecumenische pelgrimsweg van gerechtigheid en vrede – als nieuwe inzet van de oecumenische beweging’. Enns geeft daarin een kader aan voor een oecumenische benadering. Margarithe Veen, lid van de beraadgroep Geloven en Kerkelijke Gemeenschap, maakte een samenvatting.

Volgens Fernando Enns riep de tiende Assemblee van de Wereldraad van Kerken op tot een hernieuwde richting voor de oecumenische beweging met de introductie van een “Pelgrimage van gerechtigheid en vrede”. Deze Pelgrimage komt niet uit de lucht vallen, maar draagt eerdere richting binnen de oecumenische familie met zich mee.

Zoals:
1) Concilair-zijn als het belang van de aaneengesloten kerken om tot een gezamenlijk inzicht en besluitvorming te komen en de verplichting ervan om dat na te komen;
2) Rechtvaardige Vrede als consensus , Niet als een moreel appèl, maar een visie in de oecumenische theologie.
3) De reis die Lukas 1: 79 oproept waarin het gaat om de bestemming die God voorheeft met de mens en de rest van de schepping; een weg van vrede.
4) De weg ván de kerken blijft van belang, omdat de pelgrimage niet oproept tot maatschappelijk-politieke doelstellingen, maar om de weg ván de kerk om de Pelgrimage ván Gerechtigheid en ván Vrede te gaan.

Volgens Enns zal dit groeiend bewustzijn van het deelhebben aan Gods missie van gerechtigheid en vrede – met daarmee een hernieuwd vertrouwen om als kerken zelf gemeenschappen van vrede en gerechtigheid te worden – leiden tot nieuwe denkwijzen voor een verdere ecclesiologische bezinning.

Dorothee Sölle’s “Mystieke Weg” helpt volgens Enns om te komen tot een pelgrimage die niet alleen het element van ‘wandelen’ in zich heeft, maar juist richting geeft aan een spirituele pelgrimage met drie dimensies:

1. Via Positiva – Zegen van de schepping vieren:
Als oecumenische gemeenschap begin je niet als zoekende, maar als gevondene. Het is Gods schepping die leidt tot verwondering. Omdat mensen daar deel van uitmaken, leidt dit tot een ‘in relatie staan met’ – met God, met alle medeschepselen en met elkaar.

2. Via Negativa – Bevrijd worden van macht en geweld:
Dit gaat om de ontzetting over de verwoesting van de via positiva. Die ontzetting zal kerken naar plekken brengen waar “Gods mensgeworden tegenwoordigheid” zichtbaar wordt temidden van lijden, uitsluiting en discriminatie. Dat betekent een gaan naar de ogenschijnlijke Godverlatenheid waar het geweld en onrecht het leven verwonden of zelf verwoesten; de pijnlijke implicatie van deze pelgrimage die niet te vergelijken is met een droomreis, maar met navolging van Jezus.

3. Via Transformativa – Verzet:
Hier gaat het om pelgrims als ‘geheelde helers’ door de eenwording met Christus waarin de kracht groeit om in verzet te komen tegen onrecht en geweld. Vanuit de godverlatenheid vertrouwen op een leven in compassie en gerechtigheid met elkaar als medeschepselen. Dit gaat niet om het invoeren van nieuwe actieplannen, maar om een “leven in God”.

Dit geheel van de geschiedenis en de nieuwe richting van een Pelgrimage van Gerechtigheid en Vrede leidt volgens Enns tot een kader bestaande uit een 1) eschatologie van de anticipatie en 2) een trinitarische weg. Hij ziet ernaar uit dat deze pelgrimage 1) inhoudelijk vorm gaat krijgen en 2) ook geleefd gaat worden. Niet als een onmogelijke opgave, maar als ‘levenskunst’ waar mensen op pad gaan in navolging van Jezus Christus.

Margarithe Veen

Samenvatting van “’Behutsam mitgehen mit Deinem Gott’. Der Ökumenische Pilgerweg der Gerechtigkeit und des Friedens – als Neuausrichtung der Ökumenische Bewegung.”, prof. dr. Fernando Enns. Gepubliceerd in Ökumenische Rundschau 1/2015

Wie de hele tekst wil lezen, vertaald in het Nederlands, dat wel, kan hier klikken.