Een coalitie van vluchtelingen- en kinderrechtenorganisaties, waaronder de projectgroep Vluchtelingen van de Raad van Kerken, organiseert op Wereldvluchtelingendag 2012 (20 juni) van drie uur tot circa half vijf een bijeenkomst op het Spuiplein in Den Haag. Aan een forum van ‘rechters’ wordt een Verklaring voor Kinderrecht gevraagd over vier onderwerpen binnen het vreemdelingenrecht waar kinderrechten in de knel komen. Mensen die de zitting willen bijwonen zijn hartelijk welkom. Claudia de Breij zorgt voor verbindende teksten en liederen.
Het Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK of Kinderrechtenverdrag) is gebaseerd op de Universele Verklaring van de Rechten van de mens. Het werd aangenomen door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties op 20 november 1989. Bijna alle landen ter wereld zijn partij bij het Verdrag. Dat is uniek. Het Verdrag trad voor Nederland in 1995 in werking. Nederland heeft een grote rol gespeeld bij de totstandkoming van het Kinderrechtenverdrag. Daar zijn we trots op. Doet Nederland het goed?
Rechten van kinderen
Ook in Nederland worden kinderrechten geschonden. In het bijzonder staan de rechten van kinderen in het vreemdelingenrecht onder druk. Over de volgende vier onderwerpen wordt op Wereldvluchtelingendag een ‘Verklaring voor Kinderrecht’ gevraagd:
1. Gewortelde kinderen: recht op ontwikkeling & respect voor identiteit (artikel 6 & 8 IVRK)
Honderden kinderen van wie ouders jarenlang geleden asiel aanvroegen in Nederland worden bedreigd met uitzetting naar een land dat zij niet kennen. Het zijn kinderen met een Nederlandse identiteit die langdurig in onzekerheid leven, jarenlang in asielzoekerscentra bivakkeren en gemiddeld één keer per jaar moeten verhuizen van het ene naar het andere centrum. Voldoet deze situatie aan de normen uit het Kinderrechtenverdrag?
2. Staatloze kinderen: het recht een nationaliteit te verwerven (artikel 7 IVRK)
In Nederland leven naar schatting enkele duizenden kinderen zonder nationaliteit. Ze worden als staatloos kind geboren omdat hun ouders staatloos zijn. Vaak wordt die staatloosheid echter niet erkend, waardoor het lastig is om de bescherming van de verdragen ter bestrijding van staatloosheid in te roepen. Deze kinderen worden niet erkend als burger van Nederland. Doet Nederland genoeg om deze kinderen aan een nationaliteit te helpen?
3 Kinderen in gezinslocaties: recht op een adequate levenstandaard (artikel 27 IVRK)
Ongeveer 300 kinderen wonen op de gezinslocaties in Katwijk en Gilze-Rijen. Dit zijn vrijheidsbeperkende locaties voor uitgeprocedeerde gezinnen met minderjarige kinderen. De ouders moeten zich zes dagen in de week melden en mogen de gemeente niet verlaten. De kinderen leven onder het bestaansminimum en de algehele atmosfeer ervaren de kinderen als zeer stressvol. Voldoet Nederland hiermee aan de verplichting om kinderen een adequate levenstandaard te garanderen als hun ouders hiertoe niet in staat zijn?
4 Nederlandse kinderen scheiden van buitenlandse ouder (artikel 9 IVRK)
Naar schatting enkele duizenden kinderen in Nederland leven met de dreiging tot zij van een ouder gescheiden worden omdat de kinderen wel maar de ouder geen verblijfsvergunning heeft. Vaak gaat het om kinderen met de Nederlandse nationaliteit. Volgens overheid moet de buitenlandse ouder zo’n kind dan meenemen naar het buitenland. Is dit beleid in lijn met het Kinderrechtenverdrag?
Doel
Doel van de bijeenkomst ‘Verklaring voor Kinderrecht’ is kinderrechten een onvervreemdbaar deel te laten zijn van ons rechtssysteem, dus ook van de wetten, het beleid en de praktijk op het terrein van migratie, zodat het Kinderrechtenverdrag in Nederland onverkort gehandhaafd wordt. Als kinderen hun rechten zoals opgenomen in het Kinderrechtenverdrag, zouden krijgen, zag de wereld er voor hen hoopvoller uit, en dat is wat we willen bereiken op Wereldvluchtelingendag: recht doen aan vluchtelingenkinderen.
Pleidooi
Kinderen en jongeren leggen de bovengenoemde onderwerpen voor aan een forum van drie ‘rechters’ (rechtsgeleerden). De jongeren geven zelf een introductie op de problemen die ze ervaren met een verhaal, een rap of ze worden geïnterviewd. Een op het terrein deskundige advocaat of jurist houdt een kort pleidooi over het onderwerp. Hierop zullen de rechters zich beraden en uitspraak doen: in een ‘verklaring voor kinderrecht’ spreken zij uit of het Kinderrechtenverdrag is geschonden in de beschreven situatie. Deze uitspraken worden door de organiserende partijen uitgereikt aan de leden van de vaste Tweede Kamer commissie voor Immigratie en Asiel. Aan hen zal worden gevraagd om deze te gebruiken om daadwerkelijk recht te doen aan de in Nederland verblijvende vreemdelingenkinderen.
Rechtscollege
Prof mr. Jaap Doek , Prof. mr. Ton Liefaard en Prof. mr. Peter Rodrigues
Presentatie
Claudia de Breij
Deelnemende organisaties
Naast Raad van Kerken: Kerk in Actie (coördinatie), Cordaid, Justitia et Pax, UNICEF Nederland , Defence for Children, Stichting INLIA, Stichting LOS, STEK, Diaconie Protestantse Gemeente Den Haag, Vluchtelingenwerk Nederland en Stichting Kinderpostzegels Nederland.