De Nederlandse regering probeert een afschrikwekkend klimaat te scheppen voor vreemdelingen. Nieuwe vreemdelingen moeten worden afgeschrikt om naar Nederland te komen. De regering probeert op die manier de aantallen vluchtelingen te laten dalen. En afschrikking staat gelijk aan vernedering en uitsluiting. Uitsluiting van huisvesting, van zorg, van een baan, van een gewoon gezinsleven, levend in angst. Hulpverleners vertellen daarvan nu al vele zeer schrijnende verhalen, en dat wordt bewust veel erger gemaakt.
Ir. Jan van der Kolk, voorzitter van de projectgroep Vluchtelingen was klip en klaar zaterdag 19 maart tijdens een manifestatie op de Dam. De actie was gericht tegen racisme en uitsluiting. ‘Elke keer als iemand wordt uitgesloten als menselijk wezen, verliezen we een deel van onze eigen menselijkheid’. De complete tekst van de toespraak staat hieronder:
Alfonso is een vluchteling uit Guatemala.
Zijn verhaal lijkt op dat van duizenden anderen. Hij vertelt:
Ik ging over bergen en vroor bijna dood. Ik doorkruiste woestijnen en stierf bijna van hitte en dorst. Ik stikte bijna zonder adem in goederentreinen. Maar dat is niet het zwaarste. Het moeilijkste deel van de vlucht is niet de fysieke uitputting, maar het gedrag van anderen die je niet zien staan. Het zwaarst te verdragen is, wanneer mensen je behandelen alsof je een hond bent, oud vuil, alsof je het laagste soort levend wezen bent. Alsof je niets meer voor iemand betekent. Een waardeloze gelukzoeker.
Elke keer als iemand wordt uitgesloten als menselijk wezen, om welke reden ook, omdat hij Jood is, of zwart, of vluchteling, of moslim, of christen, of te oud of werkeloos, of geestelijk gehandicapt, als we hem of haar zien als minderwaardig, verliezen we een deel van onze eigen menselijkheid. Hoe vaak hebben we gezegd: ‘dit nooit weer’. En hoe vaak gebeurt het toch weer. De Joodse filosoof Levinas zegt: ‘De waarde van een cultuur blijkt uit het respect wat men aan de dag legt voor een persoon uit een andere cultuur’.
Zelf vreemdeling zijn en vreemdelingen gastvrij opvangen zijn grondwaarden van de bijbel.
Jezus zegt: alles, wat je aan de minste van mijn broeders hebt gedaan, dat heb je aan mij gedaan. Maar alles wat je aan mijn broeder niet hebt gedaan, heb je aan mij niet gedaan.
In onze samenleving is het bij velen intussen gewoon geworden om over vluchtelingen te praten in zeer negatieve woorden. In uitsluitingstaal. En worden mensen veroordeeld tot een uitzichtloos bestaan in de illegaliteit. Niet ‘uitzetbaar’, maar ook niet toegelaten. Nederland zet mensen administratief uit, als ze nergens heen kunnen. Mensen die statenloos zijn of geen reispapieren kunnen krijgen worden bijvoorbeeld vanuit Ter Apel in Emmen op de trein gezet, met een dagkaart. Maar de overheid weet, dat ze nergens heen kunnen. Ze worden zo gedwongen voor altijd illegaal te zijn, in de marge te leven, overgeleverd aan criminele uitbuiters. Zelfs steun aan zulke mensen dreigt nu strafbaar te worden. Minister Leers zegt, dat niemand op straat wordt gezet voor wie geen onderdak is geregeld. Maar hij weet, dat het niet waar is. En volgens de kabinetsplannen: Het doel van de wetgeving uit het regeerakkoord is afschrikking.
Het klimaat voor vreemdelingen moet zo afschrikwekkend worden, dat nieuwe vreemdelingen afgeschrikt worden om naar Nederland te komen. Zodat de aantallen drastisch dalen. En afschrikking staat gelijk aan vernedering en uitsluiting. Uitsluiting van huisvesting, van zorg, van een baan, van een gewoon gezinsleven, levend in angst. Hulpverleners vertellen daarvan nu al vele zeer schrijnende verhalen, en dat wordt bewust veel erger gemaakt.
Willen wij een samenleving waarin systematische uitsluiting van personen en groepen bij wet wordt geregeld? Willen wij een samenleving waarin iemand die zich aan niets strafbaars heeft schuldig gemaakt toch als crimineel wordt bestempeld omdat hij illegaal is?
Ik wil dat niet. De Raad van Kerken wil dat niet. En laat duidelijk worden dat we dat met elkaar niet willen.
Jan van der Kolk, voorzitter projectgroep Vluchtelingen Raad van Kerken in Nederland
Foto:
Dam
Ir. Jan van der Kolk