Doopsgezinde geschiedenis

Bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam is binnenkort de geschiedenis van een invloedrijke Nederlandse minderheid te zien. De tentoonstelling ‘Gedoopt. Vijf eeuwen doopsgezinden in Nederland’ geeft een verrassend zicht op vijf eeuwen Nederlandse cultuurgeschiedenis.

‘Gedoopt’ gaat over de lange en bewogen geschiedenis van de doopsgezinde geloofsgemeenschap in Nederland. De tentoonstelling laat op een hedendaagse manier zien hoe een relatief kleine groep grote invloed heeft gehad op de Nederlandse samenleving. De tentoonstelling brengt de doopsgezinde geschiedenis in beeld met unieke boeken, handschriften, brieven, prenten en schilderijen. Zo zijn er schilderijen van Govert Flinck, Jan Lievens, Cornelis Springer, Jan Mankes en Edgar Fernhout, en verder onder meer de enige bewaard gebleven brief van Menno Simons, etsen van Rembrandt, een nooit verstuurde brief van Multatuli en een huwelijksgedicht van Aagje Deken.

Doopsgezinden – naar hun leider Menno Simons ook wel mennonieten genoemd – laten zich op volwassen leeftijd dopen en kennen geen centraal kerkelijk gezag. Kenmerkend voor hun geloofsovertuiging is ook de zelfstandig denkende geest, die zich niet laat insnoeren door dogma’s of groepsdwang. Enkele doopsgezinde, nog altijd actuele kernwaarden zijn tolerantie, eigen verantwoordelijkheid en pacifisme.

Aanvankelijk werden doopsgezinden zwaar vervolgd, maar gaandeweg wisten zij een grote invloed uit te oefenen op de Nederlandse samenleving. Zo maakten Joost van den Vondel, Pieter Langendijk en Aagje Deken furore als schrijver. Jan van der Heyden vond de brandslang uit en Cornelis Lely sloot de Zuiderzee af. Pieter Teyler van der Hulst stond aan de basis van Teylers Museum in Haarlem en zonder Christiaan Pieter van Eeghen had Amsterdam geen Rijksmuseum en Vondelpark gehad.

De tentoonstelling ‘Gedoopt. Vijf eeuwen doopsgezinden in Nederland’ is geopend van 23 februari tot en met 15 mei. Het bezoekadres van Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam is Oude Turfmarkt 129 (Rokin) in Amsterdam. Openingstijden zijn van 10.00 tot 17.00 uur (ma-vr) en van 13.00 tot 17.00 uur (za-zo). Kijk voor meer informatie op www.bijzonderecollecties.uva.nl.