Op dinsdag 7 oktober stonden zo’n honderd mensen bij het Vredespaleis in Den Haag. Samen herdachten zij de vele slachtoffers die op 7 oktober 2023 en daarna om het leven zijn gebracht, gegijzeld zijn en gewond zijn geraakt in Israël en Gaza. Het thema van de herdenking was: sta je stil bij de pijn van de ander?
De herdenking werd gedragen door de Raad van Kerken in Nederland, de Interreligieuze Prinsjesdagviering, de Haagse Gemeenschap van Kerken, het Humanistisch Verbond, het interreligieuze platform Vrouwen voor Vrede en moslims in Nederland. Onder de aanwezigen waren de Tweede Kamerleden Eddy van Hijum, Daniëlle Hirsch, Mpanzu Bamenga en Frans Timmermans. Burgemeester Jan van Zanen opende de bijeenkomst. Eve Rhodes zong een prachtig wiegenliedje en het Kaddisj. We sloten af met de Song of the Mothers (tekst en muziek).
Algemeen secretaris van de Raad van Kerken Coen Wessel sprak de volgende woorden:
Er is een liedje dat kinderen op de zondagsschool leren en dat zo begint:
Als je geen liefde hebt voor elkaar, vallen de dromen in duigen.
Dromen van vrede worden niet waar, kwaad is niet om te buigen.
Het is prachtig in zijn eenvoud. Het gaat over waar je naar toe wil, de droom van vrede. En wat je wil veranderen: het kwaad dat je om wil buigen. En dat je daar liefde voor nodig hebt, kameraadschap, verbondenheid – want anders lukt het niet.
Het liedje gaat verder:
Als je geen antwoord geeft op verdriet, zullen de tranen niet drogen,
als je het leed in de wereld niet ziet, worden Gods woorden verbogen.
Zie je het verdriet van de ander? Zie je de pijn van antisemitisme of moslimhaat? Zie je de pijn van die 1200 mensen die twee jaar geleden in Israël zijn vermoord en al die mensen die stierven en sterven in Gaza? Mensen die zich allemaal alleen voelen, hun pijn niet gezien, niet gehoord?
‘Christenen, joden, moslims zij aan zij’ staat op de oproep van onze bijeenkomst. Misschien klinkt dat een beetje pathetisch. Maar is er een andere oplossing? Er is geen andere oplossing dan met een echt ideaal in dit Nederland te leven. Anders wordt onze vrijheid alleen maar de vrijheid om voor mijn eigen belang op te komen. Of alleen op te komen voor mijn eigen pijn: eigen pijn eerst.
Het antwoord is zo simpel als een kinderliedje over vrede. Maar je moet dat simpele liedje wel zelf willen zingen: liefde, kameraadschap, verbondenheid. Vrede.
Foto: Inge Marit Wielinga-Pols