Buyan’s laatste wens: de Eiffeltoren zien

Hij staat trots op de foto, in vol ornaat. Eindelijk ziet hij de Eiffeltoren. Zijn beste kleding heeft hij aangetrokken voor deze gelegenheid: een traditioneel gewaad zoals mannen uit zijn regionen die dragen. Buyan komt uit Toeva, een Russische republiek ten noorden van Mongolië. Het was zijn laatste wens: de Eiffeltoren zien.

Kerken die het werk van INLIA steunen maakten het mogelijk die wens in vervulling te doen gaan. Buyan heeft namelijk niet lang meer. Hij heeft kanker. En hij droomt er al zo lang van om die fameuze toren te zien. Een van de wereldwonderen, wat hem betreft. Hij hoort er pas hier in Nederland over.

Smeedijzeren toren en vilten yurt

Een smeedijzeren toren van 330 meter hoog – het is in alle opzichten enorm ver weg van de vilten yurt waar Buyan en zijn gezin in Toeva in woonden. Als hij een verblijfsvergunning krijgt gaat hij die toren bezoeken, neemt Buyan zich voor. Hij weet dan nog niet hoelang dat traject zal duren. Het is 2014 als Buyan en zijn vrouw Dolaana met hun zoon Aydyn in Nederland aankomen.

Aydyn vormt, naast andere zaken waar ze het vandaag liever niet over hebben, een belangrijke reden om hun land te verlaten. Hij is verstandelijk beperkt. In Toeva is er niets voor hem – geen zorg, geen begeleiding, geen voorzieningen. Ze willen een menswaardig bestaan voor hun zoon. En breken zich het hoofd hoe het moet als zij overleden zijn; wat zal er dan van Aydyn terecht komen?

Nomaden

Ze leven als nomaden, trekken rond met hun schapen en geiten en het paard dat ze delen met de eveneens rondtrekkende buren van 6 tot 10 kilometer verderop. Zo’n yurt moet ook verplaatst worden immers; dan is een paard wel handig. Ook voor het afleggen van grotere afstanden, als dat nodig is. Alleen gaat Aydyn dat bestaan nooit kunnen volhouden. Ze besluiten te vertrekken.

Een lange reis over land brengt hen hier. Maar het asielverzoek wordt afgewezen. Zo komt het gezin bij INLIA terecht, in het voormalige Formule 1 hotel, waar de opvang in Groningen eerder gehuisvest was. Dáár hoort Buyan over de Eiffeltoren. Maar een vergunning om hier te blijven heeft hij dan nog lang niet. Het zal tot november 2022 duren voordat die verstrekt wordt en tot januari van dit jaar voordat het felbegeerde papiertje binnen is.

Uitbehandeld

Inmiddels is dan duidelijk dat Buyan kanker heeft en uitbehandeld is. Zijn vrouw en hij zijn al 40 jaar samen, Aydyn is 34 nu. De medewerkers van INLIA gunnen Buyan en zijn gezin de vervulling van z’n laatste wens. Kerken springen desgevraagd direct bij; natuurlijk gaan ze dit mogelijk maken. En zo vertrekken Buyan, Dolaana, Aydyn en ‘Inlianen’ Nona en Rients voor een weekend naar Parijs.

De autorit is gezellig, iedereen verwachtingsvol. ’s Avonds in een Parijs restaurant lijkt het gezin echter niks te willen eten. Te gespannen misschien? Nee, ze willen INLIA niet op kosten jagen. Nona legt uit dat de reis gefinancierd is door INLIA’s achterban en dat het de bedoeling is dat het gezin het ervan neemt. Maar dat kost enige overredingskracht en blijft het hele weekend lastig voor hen. ‘Te bescheiden’, zegt Nona.

Hoogtevrees

De volgende dag staan ze om half tien op de Eiffeltoren. Dolaana heeft normaal op een trap al hoogtevrees, maar nu niet. Dit is hun moment. Bij de lunch bestelt het gezin opnieuw niks. Maar Nona en Rients zijn vindingrijk: zij bestellen zelf een tafel vol hapjes en delen die met het gezin. Probleem opgelost.

Daarna volgt een tochtje over de Seine. ‘Parijs is misschien nog wel mooier dan Groningen’, zegt Buyan enthousiast – en een tikje verontschuldigend. Het voorstel is om daarna het Louvre te zien. Dolaana zegt dat ze er best heen kunnen lopen. Dat kost een halfuur en we zijn er zo met de metro, werpen Rients en Nona tegen. Blijkt dat het gezin dacht dat iedere metrorit geld kostte. En zo leert Buyan het woord ‘dagkaart’.

Mijn droom is klaar

En die komt nog van pas. Na het Louvre, de Sacré-Coeur. Daar gunnen de Inlianen het gezin een uur samen, zonder anderen. In de prachtige kerk, in de serene sfeer, vindt Buyan rust. Hij bidt, hoewel niet gelovig. Dolaana pakt zijn hand. Hoewel al de hele dag op pad, is hij nog niet moe. Ze gaan nog naar de Galeries Lafayette, het prachtige warenhuis. ‘Mijn droom is klaar’, zegt Buyan op gegeven moment. Bij het laatste diner bedankt hij de medewerkers, INLIA en de achterban vele malen.