De afgevaardigden naar de Raad van Kerken stemden woensdag 10 oktober unaniem in met de benoeming van dominee Christien Crouwel als de nieuwe algemene secretaris van de Raad. Crouwel (53) is predikant in de Protestantse Kerk in Nederland en momenteel als pastor verbonden aan de Stichting Drugspastoraat in Amsterdam. Zij volgt met ingang van 1 januari 2019 ds. Klaas van der Kamp op.
Raadsvoorzitter Dirk Gudde noemde deze 424e vergadering toch wel een ‘historisch momentje’ want het gebeurt gemiddeld maar eens in de tien jaar dat er een nieuwe algemeen secretaris wordt benoemd. Ds. Christien Crouwel is de 5e algemeen secretaris van de in 1968 opgerichte Raad. Haar voorgangers zijn: Klaas van der Kamp (2008-2018), ds. Ineke Bakker (1995-2007), ds. Wim van der Zee (1985-1995) en dr. Herman Fiolet (1968-1985).
‘Wij zijn verheugd over haar benoeming en hopen dat we veel jaren plezier van haar inzet voor de Raad mogen hebben,’ aldus Gudde. Op mij heeft ze, vertelt Gudde, veel indruk gemaakt hoe ze helder over kerk, geloof en spiritualiteit spreekt. Dat is belangrijk voor mensen die mede het gezicht van de kerk naar buiten vormen. Jeanne van Hal, afgevaardigde in de Raad voor het Leger des Heils, is ook blij dat weer een vrouw als algemeen secretaris is benoemd. Van Hal hoopt en verwacht dat Crouwel een goed beeld heeft van de verscheidenheid aan kerken die de Raad vormen. Om dat goed te verwoorden is een hele kunst, zegt zij. Van Hal gaat ervan uit dat Crouwel jongeren weet te interesseren voor de oecumene en vertrouwt erop dat de nieuwe secretaris ook de dienstbaarheid aan de Raad, in dit geval ‘er zijn voor de anderen’, hoog in haar vaandel zal hebben.
Over de verscheidenheid aan kerken en het streven naar méér eenheid ging het ook deze vergadering. De afdeling Geloof en Kerkorde van de Wereldraad van Kerken heeft de visie op de eenwording van de kerken en het proces daarnaartoe verwoord in het rapport ‘De Kerk. Op weg naar een gemeenschappelijke visie’.
Deze woensdag boog de Raad zich voor een gedachtewisseling over het hoofdstuk betreffende, de gemeenschap in eenheid en verscheidenheid. Volgens Geert van Dartel, afgevaardigde in de Raad namens de Rooms-Katholieke Kerk, zijn dankzij de oecumenische gesprekken de afgelopen 50 jaar al belangrijke kerkscheidende geloofsverschillen overwonnen. Toch is er aan verscheidenheid tussen kerken onderling, maar ook binnen kerken geen gebrek. Dat de gemeenschap van de Kerk alleen kan opbloeien als er ruimte is voor verscheidenheid, aldus Van Dartel, lijkt mij vanzelfsprekend. Maar die verscheidenheid is ook begrensd. Zo wordt er gesproken over rechtsmatige of legitieme verscheidenheid tegenover splijtende of verdelende verscheidenheid. De weg naar eenheid lijkt lang en de discussie gaat over vele schijven. Van Dartel: ‘We zouden al een hele stap verder zijn, als we als Raad van Kerken unaniem namens de lidkerken kunnen uitspreken dat de tekst van dit rapport over alle wezenlijke aspecten van het kerk-zijn gaat.’
En als we dan over de kerk spreken, kennen nogal wat kerkgenootschappen de lokale kerk, de kerk in de regio, de landelijke kerk en soms een kerkorganisatie op wereldniveau. Hoe zit dat met afspraken en overeenstemmingen die kerken bijvoorbeeld in het verband van de Wereldraad van Kerken en het Vaticaan maken, worden die dan ook door de lokale kerk erkend of gaat dat voor hen te ver. Ds. Margarithe van Veen legde aan de vergadering voor: hoe over deze vragen het gesprek aan te gaan met de plaatselijke kerken? De belangrijkste conclusie is dat dat nog altijd zeer lastig is. Het proces wordt vervolgd.
De Raad besloot een nieuwe start te maken met het werken vanuit de kerken aan duurzaamheid. De taakgroep Ecologische duurzaamheid wordt projectgroep Kerk, theologie en duurzaamheid. De taakgroep heeft zijn werkzaamheden beëindigd, maar het thematiek wordt hernomen door een nieuwe projectgroep. Verschillende afgevaardigden onderstreepten dat het voor de kerk belangrijk is om met de zaken rond het klimaat bezig te zijn. Het behoort tot de missie van de kerk om oog te hebben voor de manier waarop wij met de aarde omgaan, zo viel te horen, terwijl een andere afgevaardigde opmerkte, dat de kerken in Nederland onze omgang met milieu en klimaat wel aan de orde moeten stellen, omdat broeders en zusters in het buitenland nu al te lijden hebben van de klimaatomslag.
Ter vergadering bleek ook dat de discussie over ja of nee een zwarte piet, de kerken heeft bereikt. Yosé Höhne-Sparborth, afgevaardigde namens de 2of3bijEEN heeft een studie gemaakt hoe het toch zit met de komst van de zwarte hulp van de Sint en beloofde die de Raad ter kennisgeving te sturen. Vervolgens vertelde ds. Rob de Raad, afgevaardigde van het Kerkgenootschap der Zevende-dags Adventisten, over de discussie die binnen zijn kerk heeft plaatsgevonden. Aanleiding is dat één van de prachtige kantoren van dit kerkgenootschap al enkele jaren door de NTR wordt gehuurd als onderkomen voor de televisie-sinterklaas. In de gelederen van de Zevende-dags Adventisten liep de discussie over het discriminerende van zwarte piet zo hoog op dat na uitvoerig beraad is besloten het contract met de NTR volgende jaar op te zeggen.
Fotobijschriften vbnb:
De Raad van kerken vergaderde op het in herfsttooien gekleurde landgoed Dijnselburg
De Koptische Kerk in Nederland was met een nieuwe vertegenwoordiger aanwezig.
Links in beeld, de nieuwe secundus diaken Damiaan Bashay. Verder de Koptische priester Yousab Thabet, de Syrisch-Orthodoxe afgevaardigde Samuel Dogan, alsmede Yosé Höhne-Sparborth van 2of3bijEEN en Jan Albert Visscher, penningmeester van de Raad.
In de kapel van Dijnselburg verzorgde de Doopsgezinde predikant Sonja van der Meulen de liturgische opening. Van der Meulen benadrukte dat wij nadrukkelijk moeten beseffen dat we te gast zijn in deze wereld en dat we geroepen zijn er gezamenlijk iets van de maken.