De kerkennacht, die gehouden wordt van 21 tot 23 juni 2019, staat in de steigers. Het thema voor de kerkennacht 2019 is ‘Is dit óók kerk?’.
Het statement luidt: ‘Tijdens de Kerkennacht laten plaatselijke kerken en geloofsgemeenschappen in het hele land zien dat je in hun kerk verrassende dingen kunt beleven. De kerk heeft bij sommige mensen een stoffig imago. Maar dat is lang niet altijd terecht! Onder het motto ‘Is dit óók kerk?’ stellen kerken zichzelf open en laten ze een ongekende kant zien. Zo dagen ze de bezoekers uit het beeld van de kerk bij te stellen’.
Wat is de Kerkennacht?
Misschien is het goed er iets meer over te vertellen. Dit tweejaarlijkse evenement wil de drempel om een plaatselijke kerk binnen te gaan, verlagen. Tijdens het weekend van de Kerkennacht vraagt de kerngroep kerken om hun kerkgebouwen in dat weekend kortere of langere tijd te openen. Sommige kerken vertalen dat met een opening op een van de genoemde avonden. Andere kerken nemen de gelegenheid te baat en bieden een programma aan of nog beter, een reeks van korte programmapunten. Dat kan variëren van een orgelbespeling tot een videopresentatie van het werk van de diaconie.
Thema ‘Is dit óók kerk?’
De landelijke kerngroep geeft als overkoepelend thema: ‘Is dit óók kerk?’ Dit drukt uit dat deelnemers een kant van de kerk laten zien die misschien niet bij iedereen bekend is. Stephan Sanders heeft daarover geschreven in Trouw. Hij is als onkerkelijke later bij de kerk gekomen en beschrijft zijn ervaringen. Hij heeft de kerk leren kennen als waardevol en gunnend. Het is nuttig als de kerk haar ongepoetste kroonjuwelen uit de eigen gelederen opduikt en deze meer uitdraagt. Plaatselijke kerken kunnen juist die elementen naar voren brengen in hun programma. Ieder heeft wel iets wat voor hem of haar heel gewoon is, maar waarvan een buitenstaander onder de indruk is, als het wordt aangereikt. De kerk mag wat dat betreft die schuchterheid achter zich laten en met enige ‘company trots’ haar ‘juweeltjes’ uitdragen.
Laagdrempelig
De kerngroep streeft naar een laagdrempelige invulling. De onderzoeker Henk de Roest heeft een eerdere editie van de Kerkennacht geanalyseerd en vastgesteld dat er mensen naar een kerkgebouw komen die anders de weg niet weten te weten. De laagdrempeligheid en het besef dat je even kunt binnenstappen, een tien-minutenprogramma kunt volgen en weer kunt vertrekken of nog een kop koffie kunt drinken, spreken hen aan.
Verrassende kerk
Het thema roept kerken op om elementen in hun kerk naar voren te brengen, die verrassend zijn. Het kan gaan om de uitvergroting van een detail. Denk aan een vraag als: ‘Hoe zit het nu precies met wierook? Waarom gebruik je dat en hoe?’, een presentatie van een pinksterlied met begeleiding van een djembé, tot uitleg over jonge mensen in de kerk die met Valentijnsdag optrekken met een ouder gemeentelid. De frisse benadering kan te vinden zijn in een klassieke kerkelijke omgeving. Het kan ook gaan om nieuwe vormen van kerkzijn, uitwerkingen van pioniers, onverwachte aansluitingen bij cultuur en omgeving.
We zien in Nederland een generatie opgroeien die wat het seculiere deel betreft weinig achtergronden kent van de kerk. Sommige mensen hebben nog zoiets als een gedateerd beeld van de kerken; bij anderen ontbreekt iedere verbeelding. Juist voor deze twee groepen van mensen kan het een eyeopener zijn als ze te maken krijgen met diaconale, culturele en spirituele uitingen van de kerk, die een appel doen op de persoonlijke sensitiviteit van mensen. Uiteindelijk denkt de kerngroep dat daardoor verschillende bezoekers tot een nieuwe kennismaking met de kerk kunnen komen.
De kerngroep bestaat uit de volgende mensen die voor de Raad van Kerken de kerkennacht voorbereiden op coördinerend niveau: Bert Altena (voorzitter), Henk Blom (Kerk en Vrede), Marina Kapteyn (communicatie), Dick van Royen (Utrecht), Christien van den Heuvel (Utrecht), Liesbet Geijlvoet (lid) en Klaas van der Kamp (adviseur).
Wie de nieuwsbrief vanuit de kerngroep wil ontvangen kan dat opgeven via rvk@raadvankerken.nl
Publicatie
Inmiddels verscheen de publicatie ‘Is dit óók kerk?’.
Foto: Henk Blom (in de achtergrond) achter een viltje dat door RE:LINK (Studentenpastoraat in Zwolle) wordt gebruikt om een gesprek te beginnen.