Terwijl in Aleppo de dag des oordeels lijkt aangebroken, een nieuw staakt het vuren het niet haalt en er volgens de VN sprake is van oorlogsmisdaden (tenminste 82 burgers geëxecuteerd) vergadert de Raad van Kerken in Dijnselburg. Ds Jasja Nottelman leest bij de opening een gedicht voor van de Vaclav Havel, over hoop. De laatste zin:
Hoop is niet hetzelfde als optimisme, evenmin als overtuiging dat iets goed zal aflopen. Wel de zekerheid dat iets zinvol is, afgezien van de afloop, het resultaat.
Daarna is er de orde van de vergadering waar ook het onderwerp Vrede op de agenda staat. Nu de kerken op weg zijn met hun pelgrimage van gerechtigheid en vrede is de vraag, moet de Raad niet opnieuw spreken over dit heikele onderwerp. In 2012 publiceerde de Raad de nota ‘Rechtvaardige vrede, werk voor de kerk’. Het afgelopen jaar is de veiligheidssituatie er op de wereld 
niet beter op geworden. Aleppo staat op het netvlies, maar er is de onzekere situatie in de Oekraïne, de onrust in Centraal Afrika, de weer krijgshaftige taal van menig president, kortom, vrede staat onder druk en de Koude Oorlog komt weer tot leven. De vraag is, wat zou het eigen geluid van de kerken kunnen zijn?
De leden van de Raad willen niet terug achter de inhoud van het rapport van 2012, waarin o.a. staat ‘op de weg van rechtvaardige vrede wordt de rechtvaardiging van gewapende conflicten en oorlogen steeds minder geloofwaardig en steeds minder aanvaardbaar. De kerken hebben tientallen jaren geworsteld met onenigheid over dit thema, maar de weg van rechtvaardige vrede dwingt ons nu een stap vooruit te zetten.’ Klik hier.
Inmiddels 4 jaar verder tonen de Raadsleden zich deze vergadering voorstander van een nieuw profetisch getuigenis over vrede. Geweldloosheid moet daarin een belangrijke plek krijgen, en de Raad weet zich in deze vergezeld door paus 
Franciscus die de 50e wereldvredesdag, op 1 januari 2017 onder het motto plaatste van ‘Geweldloosheid: stijl van een politiek voor vrede.’ De komende maanden moet het spreken van de Raad over vrede gestalte krijgen.
Op tafel van de Raad van Kerken ligt ook een rapport van de Commissie Faith and Order (geloof en kerkorde) van de Wereldraad van Kerken in Geneve. The Church heet dat rapport en het geeft aan hoe er momenteel in de wereldwijde oecumene vanuit de theologie wordt gedacht over het begrip Kerk. (Hebben we hetzelfde voor ogen als we het over ‘De Kerk’ hebben en waar zitten de verschillen?) Met het verzoek aan de Nederlandse lidkerken en aan de Raad om hun visie aan de Wereldraad kenbaar te maken. De beraadgroep Geloven en Kerkelijke Gemeenschap van de Raad heeft een proeve van reactie op papier gezet toegespitst op de vraag in hoeverre kerken de mening delen dat je de Kerk een sacramentele betekenis kunt geven. Uit de discussie in deze vergadering blijkt al snel dat de Raad meer tijd nodig heeft om tot een afgewogen oordeel te komen.
Juist het rapport ‘The Church’ kan dienen om het onderlinge gesprek tussen de kerken in Nederland te voeren. Er kan dus slechts een voorlopige reactie van de Raad naar Geneve gaan. De Raad gaat zelf komende tijd verder in gesprek over zijn visie op de Kerk, bijvoorbeeld: is de kerk sacrament en hoe verhoudt dat zich dan tot de sacramenten die in de kerk bediend worden? Het zijn vragen waarvan het zinvol is die als kerken in eigen land op de agenda te plaatsen om de oecumene hier verder inhoud te geven.
Afgesproken is dat de Raad met de bouwstenen die er liggen, het gesprek gaat voeren over zijn visie op de Kerk. Naar Geneve gaat een brief over het gesprek in de Raad en de opmerking dat de Raad van Kerken zich nog verder met de thematiek zal bezighouden.
In deze vergadering is met hartelijke bewoordingen van voorzitter Dirk Gudde afscheid genomen van Yosé Höhne Sparborth die 14 jaar voor de Basisbeweging van Kritische Groepen en Gemeenten in de Raad zitting had. Ds Jasja Nottelman, studentenpredikant in Utrecht, is de nieuwe vertegenwoordiger voor de Basisbeweging die haar naam heeft veranderd in 2of3bijEEN.
Foto’s:
1. Jasja Nottelman: ‘Hoop is niet hetzelfde als optimisme’
2. De jas van majoor Jeanne van Hal
3. Yosé Höhne – Sparborth, teruggetreden als Raadslid (ze blijft als lid van de beraadgroep Samenlevingsvragen)
4. De rooms-katholieke delegatie in de Raad met v.r.n.l. mgr. Hans van den Hende, drs. Geert van Dartel en pastoor Arjen Bultsma
Foto’s en basistekst: Teun-Jan Tabak