Over eucharistie/avondmaal

Wie dat wil kan op vrijdag 20 mei 2016 meedoen met een studiemiddag over ‘Beleving van eucharistie en avondmaal’. De bijeenkomst begint om 13.30 uur en duurt tot 16.30 uur (17.00 uur). Prof. dr. Leo Koffeman en drs. Geert van Dartel verzorgen inleidingen bij het tijdschrift dat onlangs is verschenen; en wat het resultaat is van een periode van ongeveer 3 jaar waarin de kerken zich bezonnen hebben op de beleving van het sacrament.

Het tweede deel van de bijeenkomst biedt enkele workshops. Mensen kunnen kiezen uit verduidelijking bij de Limateksten, die zo bepalend zijn voor de manier waarop heden ten dage gesproken wordt over de eucharistie en het avondmaal (Leo Koffeman), mystagogische werkvormen om thuis met de thematiek aan de slag te gaan (Geert van Dartel), bodytalk in de liturgie; kracht van voelen en smaken (Klaas van der Kamp), de liturgie bij het avondmaal en de eucharistie (Gert Landman).

Mgr. Joris Vercammen leidt de samenkomst. In verband met de planning is het nodig zich voor 16 mei op te geven via rvk@raadvankerken.nl

Hieronder volgt het exacte programma (onder voorbehoud).

Tijd: 13.30 – circa 16.30 uur
Plaats: Bergkerk, dr. A. Kuyperlaan 2, Amersfoort.

13.30 uur: Opening door mgr. Joris Vercammen
13.40 uur: Schets van de geschiedenis en hoofdlijnen van de uitgave door drs. Geert van Dartel
14.00 uur: Reflectie op de aanbevelingen door prof. dr. Leo Koffeman
14.15 uur: Ronde Impuls-werkgroepen:
A. Limateksten en betekenis voor nu (Leo Koffeman)
B. Mystagogische werkvormen voor thuis (Geert van Dartel)
C. Bodytalk in de liturgie; kracht van voelen en smaken (Klaas van der Kamp)
D. Liturgie en liederen rond avondmaal / eucharistie (Gert Landman)
14.45 uur: Tweede ronde Impuls-werkgroepen:
Idem
15.15 uur: Korte pauze
15.30 uur: Verder gesprek over mogelijkheden en uitdagingen
a. met het oog op de seculiere samenleving
b. met het oog op de eigen kerk en met het oog op de oecumene
16.25 uur: Sluiting door mgr. Joris Vercammen
16.30 uur: Einde / drankje

Het tijdschrift en daarachter liggende veronderstellingen zijn op 8 april gesproken met vertegenwoordigers van diverse kerken en organisaties. Daaruit kwamen suggesties die in eigen kerk verder besproken kunnen worden en die in de plenaire Raad van Kerken van juni aan de orde zullen komen. De Raad acht het ook belangrijk om met iedereen die dat wil in bredere zin over de beleving van eucharistie en avondmaal te spreken. De Raad wil op die manier de communicatie over het sacrament bij het grondvlak bevorderen.

Verschillende kranten en tijdschriften hebben over de uitgave ‘Beleving van eucharistie en avondmaal’ geschreven. Het Nederlands Dagblad had op zaterdag 9 april 2016 nog een dubbele pagina spreadsheet over het thema. Daaruit enkele citaten:

‘Het avondmaal wordt op veel verschillende manieren gevierd. De zittende viering is in de protestantse kerken de meest klassieke vorm. Daarbij staan voor in de kerk tafels gedekt met witte kleden, waaraan de gemeenteleden zitten als zij het brood eten en de wijn drinken. Bij de staande viering lopen de mensen die deelnemen uit de rijen en vormen ze een grote kring in de kerkzaal. De schalen en bekers worden doorgegeven of door de voorganger aangereikt. Een gaande viering houdt in dat de mensen naar voren lopen om daar brood en wijn te ontvangen. Daaronder valt dus ook de rooms-katholieke communie en de oosters-orthodoxe viering waarbij de leden voor in de kerk geknield brood en wijn ontvangen, een vorm die ook in sommige lutherse kerken voorkomt…’.

‘Van oudsher mogen in kerken degenen deelnemen die gedoopt zijn, catechese hebben gehad, geloven wat het avondmaal uitdraagt en zo bij de kerk horen. Voor sommige kerken is dat reden om alleen gelovigen van het eigen kerkgenootschap toe te laten, zoals vfoor de Rooms-Katholieke Kerk en voorheen de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. De rooms-katholieken maken één uitzondering op die regel. In het geval een katholiek trouwt met een protestant, mag die laatste op de dag van het huwelijk wel ter communie gaan’.

‘Tegenwoordig zijn veel vrijgemaakt-gereformeerde kerken minder strikt in de verwelkoming van gasten. In de Oud-Katholieke Kerk wordt iedere gelovige genodigd, evenals in veel gemeenten van de Protestantse Kerk in Nederland en evangelische en baptistenkerken. Voor kinderen gelden andere voorschriften. In de meeste protestantse kerken moeten leden eerst belijdenis hebben gedaan van hun geloof, voordat ze aan het avondmaal mogen deelnemen. Dat doen ze doorgaans als jongvolwassenen. De kerken waar kinderen wel aan het avondmaal worden toegelaten, zijn de Protestantse Kerk in Nederland (al verschilt per gemeente of die mogelijkheid wordt toegepast), diverse Nederlands Gereformeerde Kerken, Oosters-Orthodoxe Kerken en in sommige evangelische kerken en pinksterkerken’.

Voor het tijdschrift zelf: zie de rechterkant van deze website. 

Foto’s van de bijeenkomst op 8 april