De verzekerings- maatschappijen maken zich op dit moment drukker over de klimaat- veranderingen dan vele consumenten en burgers. Zij passen op allerlei onderdelen de polissen aan, zodat ze niet verantwoordelijk gehouden kunnen worden voor negatieve gevolgen van de klimaatverandering.
Dat kwam naar voren in een gesprek dat radio Kerk in Keistad (een partner van de Raad van Kerken) voerde met Irene Tom, programmamedewerker van Oikos, een oecumenische organisatie voor kerk en ontwikkelingshulp. Oikos is één van de initiatiefnemers van de klimaatloop die op diverse plaatsen wordt gehouden. Doel is aandacht te vragen voor de problemen met het klimaat. De tochten werken toe naar de top die in Parijs wordt gehouden, waar regeringsleiders vanaf 30 november maatregelen bespreken om de temperatuurstijging van de aarde te keren. Doelstelling is de stijgingen niet verder te laten komen dan de twee graden die nu al op plaatsen genoteerd worden. We plaatsen een fragment van het gesprek.
Wat doet u concreet tijdens de klimaatloop?
We organiseren een loop in de vorm van etappes. Vijf etappes zijn het. Mensen kunnen meelopen. De tocht is ongeveer tien, vijftien kilometer en loopt van kerk naar kerk. Er zitten onderweg ook natuurgebieden in of andere leuke elementen die met duurzaamheid te maken hebben. En aan het begin en aan het einde is een kort kerkelijk programma.
In welke plaatsen wordt de klimaatloop nog gehouden?
We zijn begonnen in Groningen en Assen. Op 3 en 4 oktober zijn we in de buurt van Alkmaar en gaan we naar Egmond. In het weekend van 17 en 18 oktober zijn we tussen Olst, Deventer en Zutphen. Op 24 oktober is er een nationale manifestatie in Utrecht. Op 31 oktober en 1 november lopen we in de buurt van Wageningen. En op 14 en 15 november wandelen we van Heerlen via de Brunssumerheide naar Abdij Rolduc bij Kerkrade en de volgende dag voert de wandeling door het Limburgse heuvellandschap naar het Drielandenpunt bij Vaals. Daar wordt stokje symbolisch overgedragen aan mensen uit andere landen. Je kan vaker meedoen, maar ook gewoon één keer.
Moet je onderweg allerlei programma’s volgen?
Nee. Je loopt gewoon de route. Het is een leuke wandeling. Het is inspirerend. Allerlei mensen doen mee. Als je op www.klimaatloop.nl klikt, vind je de details en kan je gezellig lopen.
Is het echt waar dat de aarde opwarmt?
Ik denk wel dat je dat kunt zeggen. Er zijn voldoende wetenschappers die dat aantonen. De temperatuur stijgt. Eén graad heeft al een enorm effect. Je merkt het in Nederland ook wel. Het weer verandert. Droge gebieden worden droger. Natte gebieden worden natter. We hebben meer te maken met stormen. KNMI heeft ook al bekeken wat er in Nederland gaat gebeuren.
Is het erg als de aarde iets warmer wordt?
Ja, verzekeringen beschermen zich er al voor. Er komt meer schade. We hebben de dijken verhoogd. Maar mensen in ontwikkelingslanden hebben er echt onder te lijden. Die kunnen zich niet beschermen. In Bangladesh, op de Pacifische eilanden, zie je al mensen die moeten vluchten omdat het klimaat verandert.
In hoeverre heeft het klimaat te maken met het thema van gerechtigheid?
De Wereldraad van Kerken spant zich al twintig jaar in voor mensen in de ontwikkelingslanden. Zij zijn de eerste slachtoffers van de temperatuurstijgingen. Terwijl de rijke landen de oorzaak zijn van de veranderingen. De rijke landen stoten de meeste CO2-uit. Dat is iets wat de kerk altijd benadrukt. Al in Kopenhagen probeerden de kerken de politieke onderhandelingen te beïnvloeden. Mensen worden daar gelukkig ook steeds gevoeliger voor. Ze nemen het heft in handen. Er zijn zestig groene kerken. Een groene kerk is een kerk die bewust met duurzaamheid bezig is, met energiebesparing, ruilmarkten, ethisch beleggingen. Mensen laten met dat soort initiatieven zien dat ze een andere, een duurzame, benadering willen van het klimaat.
Kunt u voorbeelden geven wat mensen zelf thuis kunnen doen?
Ja, mensen kunnen zelf thuis kiezen voor duurzaamheid, ook al is het soms moeilijk keuzes te maken. Soms kost het ietsje meer geld. Soms ook niet. Mensen kunnen energie besparen, door de verwarming terug te draaien en een warme trui aan te trekken. Ze kunnen minder consumeren. De standbyknop van een televisie uitzetten. Geen flessen bronwater gebruiken, maar leidingwater. Dan heb je geen productie- en energiekosten. Minder vlees eten. Vlees eten kost ook veel CO2. Groente, granen hebben minder energie gekost. Ze kunnen met een lager toerental autorijden. Dat is zuiniger. En ze kunnen minder vaak de auto pakken.
—
Een hoogtepunt van de klimaatloop vindt plaats op 24 oktober in Utrecht. In vijf kerken zullen korte bijeenkomsten plaatsvinden. Bezoekers verplaatsen zich tussen de kerken al wandelend en begeleid door muziek, theater of juist stilte. Het begint in de Domkerk om 10.30 uur met het thema ‘Een zaak van urgentie en kairos’. Klaas van der Kamp zal de liturgische opening verzorgen. Daarna komen Reinier van den Berg aan het woord, de weerman; en Karin van den Broeke, preses van de Protestantse Kerk. Vanaf 11.30 uur gaat men naar een volgende kerk: de Pieterskerk onder leiding van een straatkunstenaar. Daar zal Simone Filippini van Cordaid het woord voeren. In de Sint-Catharinakathedraal is mgr. Gerard de Korte aanwezig die iets zegt over de encycliek Laudato Si. Vervolgens gaat het naar Sint-Gertrudiskathedraal, waar aartsbisschop Joris Vercammen een column uitspreekt. De manifestatie eindigt in de Jacobikerk, waar een afsluitend gesprek plaatsvindt met diverse mensen en een korte liturgie besluit het geheel. Om 15.30 uur zal een ieder zijns weegs gaan.
Wilt u meedoen met één van de etappes of met de manifestatie in Utrecht? Ga naar www.klimaatloop.nl en geef u op.
Wilt u het hele radiogesprek horen? Klik op de startknop hieronder: