Nagenoeg alle religies hebben last van de intolerantie die extremisten aan de dag leggen. De fanatici beroepen zich op religieuze denkbeelden om hun intolerante gedrag een schijn van legitimatie te geven. Ondertussen besmeuren ze het religieuze erfgoed en wekken ze bij seculiere mensen de indruk dat religie per definitie te maken heeft met onverzoenlijkheid naar andersdenkenden en gewelddadig is.
Over dit onderwerp aangeduid als ‘de verlegenheid van religies’ houden joden, moslims en christenen, verenigd in het Caïro-overleg op woensdag 27 augustus een studiemiddag, die begint om 13.30 uur en omstreeks 16.45 uur is afgelopen. Het onderwerp is pijnlijk actueel met de ontwikkelingen in het Midden-Oosten op het netvlies. Maar ook de beelden uit de Oekraïne en Rusland laten geestelijken zien die zich soms al te zeer laten gebruiken voor een politieke ideologie.
Iedereen begrijpt dat je ijzer en staal nodig hebt voor industrie en verkeer, terwijl hetzelfde materiaal ook gebruikt wordt om tanks en ander wapentuig te maken. Maar bij religies blijft het nog te vaak de vraag hoe je onderscheid kunt maken tussen verantwoorde spiritualiteit en misbruikte ideologie. Ongetwijfeld spelen daar ook elementen in mee, zoals de claim die van (een vaak absoluut verstane) waarheid die eigen is aan veel religieus denken.
Er zijn korte inleidingen vanuit de drie religies van respectievelijk Wessel Verdonk (predikant in de Haagse Schilderswijk en lid van de Raad van Kerken), Rasit Bal (coördinator van een imamopleiding en verbonden aan het Contactorgaan Moslims en Overheid) en Raphaël Evers (rabbijn in Amsterdam en verbonden aan het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap). Prof. dr. Marcel Poorthuis (professor interreligieuze dialoog aan de universiteit van Tilburg) houdt een overkoepelend verhaal. Minister Lodewijk Asscher (of iemand namens hem) is eveneens gevraagd om een bijdrage. Hanneke Gelderblom leidt de bijeenkomst.
Een aantal vragen komen daarbij aan de orde:
– Hoe gaan religies om met extremisme in hun eigen achterban?
– Wat kunnen de religies samen doen om hun imago te verbeteren?
– Wat zien degenen die iets met religie hebben als taak in het maatschappelijk middenveld en hoe ziet overheid dat, is het bijvoorbeeld realistisch om te spreken over een neutraal maatschappelijk middenveld?
De studiebijeenkomst zal plaatsvinden op woensdagmiddag 27 augustus van 13.30 – 16.45 u. in het Joods Cultureel Centrum, Van der Boechorststraat 26, 1081 BT Amsterdam. Wie de bijeenkomst wil bijwonen kan zich tot en met 21 augustus aanmelden bij Jan Post Hospers, coördinator van het Cairo-overleg: j.posthospers@pkn.nl.