Het andere Busan – Raad van Kerken in Nederland

Onder de deelnemers in Busan zijn talloze gasten die op eigen initiatief met enthousiasme de assemblee van de Wereldraad bijwonen. Natuurlijk komen de meeste gasten uit Zuid-Korea, maar er zijn ook enkele Nederlanders die aan deze categorie gezicht geven. Onder hen ds. Sieb Lanser, protestants predikant. Hij geeft zijn indrukken weer.

Het andere Busan

Na drie lange werkdagen zijn we dit weekend vrij – alleen de notoire vergadertijgers moeten in hun kooi blijven. Nee, vrij is niet het woord; we volgen een ander programma, ons aangeboden door onze Koreaanse gastvrouwen en gastheren.

Het thema ‘God van leven, leid ons naar gerechtigheid en vrede’ impliceert een pelgrimage. Dit weekend staat in het teken van een oecumenische pelgrimage met de Koreaanse kerken en samenleving. Morgen vieren we samen met plaatselijke gemeenten, vandaag is er een breed aanbod van excursies, om kennis te maken met de geschiedenis, de cultuur, het leven en de strijd van het Koreaanse volk. Een groep van 800 deelnemers gaat het weekend naar Seoul, maar de meeste bezoeken vinden plaats in Busan en omgeving, met aandacht voor o.a. democratie, vrede, gerechtigheid, ecologie, spiritualiteit, nucleaire vragen, multiculturaliteit, vrouwenrechten.

Zelf koos ik voor ‘ Justice and the Struggle for Life’. Dat leek me ook goed aan te sluiten bij mijn oecumenische gespreksgroep ‘Bonded with the marginalized for a just and inclusive Church and world’.

We bezochten vijf armere gebieden in Busan en dat was voor mij een indrukwekkende ervaring. Het is wat wonderlijk met zo’n Assemblee. Zeker, je hoort indrukwekkende ervaringen van mensen, maar voor de rest speelt de dag zich af in een groot en modern conferentiecentrum, een viersterrenhotel en in de shuttlebus tussen beide. Je ziet glanzende hoogbouw, een winkelcentrum dat het grootste ter wereld heet te zijn. Is dit Busan?

Ja, dat is Busan. Maar er is ook een ander Busan, waar gemarginaliseerde mensen vechten om te overleven. Vaak zijn het ouderen die daar (nog) wonen en geen mogelijkheden hebben om weg te komen. De wortels van deze buurten liggen meestal in de tijd van de Japanse bezetting en de Koreaanse oorlog, toen mensen naar Busan kwamen, maar geen onderdak hadden. Maar ook in de zeventiger jaren van de vorige eeuw vond een stadsontwikkeling plaats, die ten koste ging van de armen. Al met al zijn mensen gaan wonen in voormalige paarden- en koeienstallen en op begraafplaatsen, waar ze een huisje bouwden tussen of op de graven. Er is al wel het nodige verbeterd (zoals electriciteit en water), maar sommige woningen zijn bijvoorbeeld zo klein dat ze geen eigen toilet en keuken hebben.

De kerk is ook wel aanwezig, met een gemeenschapscentrum, van waaruit sociaal werk voor de buurt gebeurt. In de wijk Gamcheon – net als sommige favela’s in Rio de Janeiro tegen de bergwand gebouwd – hebben zich kunstenaars gevestigd, die de wijk letterlijk kleur hebben gegeven en als ‘ Culture Village’ op de kaart hebben gezet, waardoor de wijk nu ook veel toeristen trekt.

Aan het eind van de excursie blijft de vraag hoe een pelgrimage voor gerechtigheid aan deze gemarginaliseerde mensen recht kan doen en hun leven kan verbeteren.

Sieb Lanser
Voor eerdere bijdragen, klik bij de betreffende personen:

Femke Visser klik hier