De Vredesweek (15 t/m 23 september 2012) in een nieuwe jasje is een uitdaging voor de oecumene. Piet Halma, beleidsadviseur van IKV Pax Christi, schrijft over de terugkeer van het Vredesweek in de oecumene.
De Vredesweek is terug in de oecumene. Dat is wel het belangrijkste resultaat die vredesbeweging IKV Pax Christi trekt uit vernieuwingen in de aanpak om mensen te betrekken bij vragen van oorlog en vrede. Mensen zitten nog vol energie om vorm te geven aan hun betrokkenheid bij vredesvragen. De Vredesweek kan de lokale oecumene nieuwe impulsen geven.
De jaarlijkse Vredesweek – dit jaar van 15 tot en met 23 september- heeft een metamorfose ondergaan. Onder de aansprekende titel Ministerie van Vrede moedigt IKV Pax Christi sinds vorig jaar plaatselijke groepen aan een lokale Ambassade voor Vrede op te richten. Via zo’n plaatselijke ambassade kunnen dan allerlei bij de lokale situatie passende ‘vredesvragen’ aan de orde worden gesteld. Vorig jaar werd schrijver en oud politicus Jan Terlouw de eerste Minster van Vrede met in zijn kielzog de publiciste en Syrië-kenner Petra Stienen als staatssecretaris. Dit jaar heeft cabaretier Jörgen Raymann enthousiast gereageerd op het verzoek als Minister het gezicht te zijn van het Vredeswerk. “Het is een prachtige functie, waarin ik mijn eigen ideeën kwijt kan: die van een solidaire wereld, waarin we op een prettige manier met elkaar omgaan”, zei hij bij zijn benoeming op 21 augustus. Componist Merlijn Twaalfhoven is Staatssecretaris van Vrede.
Waren er vorig jaar 12 plaatselijke groepen die zich aanmelden als lokale Ambassade voor dit jaar ziet het er naar uit dat het er bijna dertig zijn. Een overzicht is te vinden onder http://www.ministerievanvrede.nl/ambassades/lijst
Wat vooral opvalt is hoeveel kerkelijke, interkerkelijke, oecumenische en interreligieuze betrokkenheid er is in deze plaatsen. Zo is in Amsterdam-Oost de eigen Muiderkerk al omgedoopt tot Ambassade voor de Vrede, werken in Breda tien christelijke kerken samen en is er een gezamenlijke opening in de Grote kerk, organiseert de Raad van kerken Leidschendam-Voorburg meditatievieringen, kerkdiensten, een afsluitend vredesconcert en hebben in Nijmegen de Raad voor Levensbeschouwing en religie en de Raad van Kerken elkaar gevonden in een gezamenlijk Vredesfeest voor de hele bevolking. Initiatiefnemer voor Zwolle, Henk Blom, concludeert: “Met het opzetten van de Ambassade van Vrede, willen we mensen stimuleren om vredesactiviteiten te organiseren. Ook andere initiatieven kunnen zich hierbij aansluiten, zodat er een mooi Vredesweek-programma tot stand komt.”
Dit zijn maar enkele voorbeelden van de nieuwe creativiteit die ontstaat door een nieuwe benadering, die nieuwe generaties aanspreken en waarbij kerkelijke betrokkenheid als heel vanzelfsprekend wordt gezien.
De Vredesbeweging organiseert al sinds 1967 (!) een jaarlijkse Vredesweek. Aanvankelijk vooral vanuit IKV kernen. In plaatsen als Heerlen, Doesburg en Den Haag zijn deze meegegaan met de tijd. We zijn gelukkig de polarisering uit de jaren ’80 voorbij en mooie samenwerkingen over en binnen kerkmuren heen zijn weer mogelijk.
Wat al die jaren gelijk is gebleven, zijn de vieringen van de Vredeszondagen in de Vredesweek. Ieder jaar is voor voorgangers en liturgiegroepen een breed scala aan liturgisch materiaal beschikbaar. Deze -voorheen Liturgiekrant – nu Vrede.vieren, is verkrijgbaar bij IKV Pax Christi, maar ook gratis te downloaden via http://www.ministerievanvrede.nl/bestellen
Naar schatting is er in meer dan 50 procent van de plaatselijke kerken en parochies aandacht voor de Vredesweek, zo blijkt uit een inventarisatie van IKV Pax Christi. Voorgangers blijken dankbaar gebruik te maken van de aangereikte liturgische suggesties.
En natuurlijk is de jaarlijkse Vredeskrant, niet meer een politiek pamflet, maar een toegankelijk magazine over het thema van de Vredesweek.
De Vredesweek 2012 heeft als motto Powered by Peace en vraagt aandacht voor conflicten rond het delven van grondstoffen. De manier waarop machthebbers omspringen met mensenrechten in de landen waar kostbaarheden als goud, olie en steenkolen gevonden worden, jaagt conflicten aan. Ons consumentengedrag wakkert de honger naar grondstoffen juist aan en daardoor worden grondstoffen vaak bron van conflict in plaats van bron van vrede en welvaart. Zo blijken conflicten veraf te maken te hebben met ons eigen gedrag.
Plaatselijke of regionale raden van kerken die nog geen contact hebben met IKV Pax Christi kunnen overwegen volgend jaar aan te haken op de aanjaagfunctie die de Vredesweek heeft voor de plaatselijke oecumene. En voor de planners onder de lezers: De Vredesweek valt altijd in de week waarin ook 21 september valt, de door de Verenigde Naties uitgeroepen Internationale Dag van de Vrede.
Piet Halma