Provinciale kaart

De Provinciale Raad van Kerken in Zeeland heeft een kerkelijke kaart gemaakt van de provincie. Een handzaam boekje geeft inzage in de samenstelling van de Raad van Kerken en brengt de adressen van de deelnemende kerken overzichtelijk in beeld.

Bij de kaart hoort een inlegvel met een overzicht van de oecumenische activiteiten. Het overzicht maakt duidelijk in hoeverre raden van kerken en plaatsen samen op trekken rond concrete diensten en evenementen. Daaruit blijkt dat de zondag van de eenheid en gezamenlijke gespreksgroepen het meest populair zijn, waar het gaat om oecumenische inzet. Verdeeld op een schaal met maximum 10 momenten, komt de volgende inventarisatie voor:

Qua diensten:
Zondag van de Eenheid (5x)
Kerstzangdienst (3x)
Gezamenlijke diensten (2x)  
Taizéviering (2x)

Andere diensten die genoemd worden: 4-mei-viering, diensten voor mensen met een beperking, dienst in verzorgingstehuis, kerstnachtdienst, vredesdienst, vespers veertigdagentijd, allerzielenviering.

Qua overige activiteiten:
Gespreksgroepen (4x)
Lezingen (2x)

Andere zaken die genoemd worden: pastoresconvent, contacten AZC, Lange Jan Project, Bijbelquiz, vastenkalender.

Uit de inventarisatie blijkt dat de Protestantse Kerk duidelijk in de provincie aanwezig is met 110 (wijk)gemeenten verdeeld over vier classicale gebieden. Er zijn 17 rooms-katholieke parochies, vier korpsen van het Leger des Heils, 2 gemeenten van de Zevende-dags Adventisten, 3 doopsgezinde gemeenten, 10 christelijk gereformeerde kerken, 10 gereformeerde kerken vrijgemaakt, diverse gereformeerde gemeenten, pinkster – en evangeliegemeenten en ook remonstranten en anglicanen komen in de kaart voor.

Op pzc.nl/monnikenwerk is ook materiaal te vinden. Daar staat bijvoorbeeld een toelichting op de kerkelijke kaart. De auteurs typeren Zeeland als een provincie die lang te boek stond als een protestantse provincie, waarin de ‘zware’ stromingen invloed hebben. ‘Dat beeld verdient correctie’, aldus de scribenten. ‘Wat aanhang van geloofsgemeenschappen betreft is het beeld in de regio’s in de provincie divers. Bevindelijke protestanten vormen een dominante factor in sommige dorpen, maar in geen enkele burgerlijke gemeente behaalt de SGP de meerderheid bij verkiezingen, evenmin als elders in Nederland trouwens. De voormalige gemeente Sint-Philipsland vormde daarop ooit de uitzondering’.

Tot in het derde kwart van de 20e eeuw was een op de vier Zeeuwen rooms-katholiek. Deze kerk was sterk aanwezig in Oost-Vlaanderen (de omgeving van Hulst werd vanouds aangeduid als Het Heilig Land), in delen van Zuid-Beveland en op het eiland Tholen. Zo was tot ver in de 20e eeuw bijna een op de drie inwoners van Tholen-stad katholiek. Na de Reformatie bleven Limburg en Noord-Brabant overwegend Rooms-Katholiek. Grote katholieke minderheden waren er in Overijssel, Gelderland, Utrecht en Noord-Holland. Zeeland was zevende op de ranglijst, wat het roomse gehalte der inwoners betreft. De provincie klom een plaatsje nadat het aantal katholieken in Noord-Holland terugliep door de secularisatie. In Zeeland verliep die langzamer dan elders’.

De kerk in Veere