Vanaf 2011 moeten alle middelbare scholieren verplicht op maatschappelijke stage. De mogelijkheden voor de kerk zijn ongehoord groot. De Raad van Kerken in Noord-Holland participeert in een project om de mogelijkheden goed te benutten. Iedere kerk kan via de website ideeën opdoen.
De overheid stelt de maatschappelijke stage met ingang van 2011 verplicht. Het gaat niet om een gewone stage waarmee scholieren praktijkervaring in een beroep kunnen opdoen. Men wil de scholieren daarentegen helpen door het opdoen van ervaring met vrijwilligerswerk. ‘Bijvoorbeeld de F-jes van een sportvereniging te trainen, een wijkfeest te organiseren of een website te maken voor een vrijwilligersorganisatie’, maar je kunt ook heel goed bij de kerk terecht om je indrukken op te doen. Doel is dat jongeren tijdens hun schooltijd kennismaken met de samenleving door er een onbetaalde bijdrage aan te leveren.
De Raad van Kerken Noord-Holland vertelde tijdens de ontmoeting met de andere regionale raden en de landelijke raad van de ervaringen. Er is een website en uitgebreide schriftelijke informatie over het project. De voordelen zijn evident, zowel voor de kerk als voor de jongeren. Men doet over en weer frisse ideeën op. Activiteiten krijgen handen en voeten. Het bereik onder jongeren neemt toe. De saamhorigheid groeit. Jongeren krijgen inzicht in de structuur van het vrijwilligerswerk. Jongeren krijgen zicht op wat de kerk zoal doet in de samenleving.
De overheid wil dat leerlingen minimaal 30 uur maatschappelijke stage gaan lopen. Dat geldt voor alle schooltypen: praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo. Jaarlijks is er €55 miljoen beschikbaar voor de scholen om de kosten van de stage te dekken. Leerlingen, scholen en aanbieders van stageplaatsen krijgen daarnaast veel vrijheid om de stage in te vullen.
In het schooljaar 2008-2009 boden 533 scholen in het voortgezet onderwijs maatschappelijke stages aan. In het schooljaar (2009-2010) zijn vrijwel alle scholen (99%) in meer of mindere mate aan de slag gegaan met deze stage. De maatschappelijke stages worden qua duur, inhoud en begeleiding van stagiairs verschillend ingevuld. Het gaat om creatieve en initiatiefrijke projecten, waarbij het initiatief van de leerling voorop staat.
Kerken hebben – als één van de grootste vrijwilligersorganisaties in Nederland – een enorm gevarieerd aanbod aan vrijwilligerswerk te bieden. Deze diversiteit aan werkzaamheden is belangrijk voor leerlingen. Uit evaluaties van maatschappelijke stages komt naar voren dat het voor de leerlingen belangrijk is om een keuze te hebben binnen de organisatie die hun interesse heeft. De kerk lijkt dus een heel geschikte stageplaats voor leerlingen.
Toch vinden maatschappelijke stages nog maar weinig binnen de kerken plaats. En dat is een gemiste kans! Daarom heeft de Oecumenische Stichting voor Maatschappelijk Activeringswerk in Noord-Holland (OSMA) het initiatief genomen om vrijwilligersgroepen in en rond de kerken, die lid zijn van de Provinciale Raad van Kerken in Noord-Holland, te stimuleren stageplekken voor de maatschappelijke stage te creëren.
Die stageplekken zijn belangrijk voor de jongeren: ze ervaren tijdens de maatschappelijke stage hoe leuk het is om iets voor een ander te doen. Maar ook voor uw kerk of organisatie in of rond de kerk kan de maatschappelijke stagiair veel betekenen. De jongeren kunnen u helpen bij het uitvoeren van klussen waar uw eigen medewerkers niet aan toekomen, ze kunnen (nieuwe) ideeën uitvoeren of een handje helpen daar waar nodig. Daarnaast brengen jongeren hun aanstekelijke enthousiasme in, hun creativiteit en hun kennis van ICT. En bedenk, investeren in maatschappelijke stage levert u – nu en in de toekomst – enthousiaste vrijwilligers op!
In Noord-Holland zijn al enkele succesvolle pilots afgerond. Een ervan draaide in de Corvershof, het hoofdkantoor van de protestantse diaconie in Amsterdam, waar jongeren onder meer pannenkoeken bakten en bingo organiseerden. Andere leerlingen hielpen de rooms-katholieke Albertusparochie in Haarlem met het nieten en vouwen van boekjes voor de kerkdienst en met werk in de tuin.
Jonna Brasser van Primo, centrum voor maatschappelijke ontwikkeling, vertelde onlangs over de initiatieven, ‘dat kerken nu de kans krijgen om een positief imago neer te zetten bij jongeren die de kerk dikwijls saai vinden’. Ze gaf aan dat jongeren mogelijk als vrijwilliger willen blijven, maar dat de kerk hen dan wel moet vragen omdat jongeren dat meestal niet uit zichzelf aanbieden. Brasser vindt het van belang dat het vrijwilligerswerk leuk, leerzaam en zinvol is. ‘Het moet gaan om korte klussen met een zichtbaar resultaat. Jongelui moeten niet in hun eentje werken, maar begeleid worden en waardering krijgen’. Qua activiteiten kan men denken aan zaken als meehelpen met het opzetten van een website, het nieten en kopiëren van de liturgie, werken in de tuin of het fotograferen van activiteiten.
In een informatiebrochure staan allerlei tips. We noemen er een paar:
* Maak de klus zinvol, met een heldere taakomschrijving en een duidelijk resultaat.
* Zorg dat een klus een duidelijk begin en eind heeft, of in stukken is op te delen.
* Maak de klus aantrekkelijk en uitdagend, dus kies voor een gevarieerd takenpakket.
* Stem het werk af op de leeftijd, opleidingsniveau en persoonlijkheid van de leerlingen.
* Betrek leerlingen actief in de voorbereiding en laat ze meepraten over de invulling.
* Accepteer dat leerlingen fouten maken.
Voor meer informatie, zie onder meer:
www.kerkenstage.nl;
en ook: www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/maatschappelijke-stage