De Deense consultant dr. Mogens Mogensen heeft woensdag 25 augustus een bezoek gebracht aan het bureau van de Raad van Kerken. Hij werkt in opdracht van het Departement van Interreligie van de Lutherse Kerk in Denemarken. Hij maakt een verkenning van de situatie in Nederland om te kijken of het zinvol is een ontmoeting te arrangeren van Deense kerkelijke vertegenwoordigers met Nederlandse evenknieën.
Mogensen bezoekt onder meer de Protestantse Kerk en de Vrije Universiteit tijdens zijn verkenningstocht. In een later stadium moet zijn opdrachtgever en het moderamen van de Raad van Kerken vaststellen of verder contact zinvol is. Het gaat dan om een vergelijking van hoe in beide landen vanuit de christelijke kerken contact wordt onderhouden met andere godsdiensten, in het bijzonder met de islam.
Er zijn nogal wat parallellen tussen Denemarken en Nederland. Voor de Denen is het vooral interessant te zien hoe er in Nederland gereageerd is op enkele schokkende gebeurtenissen, zoals de verschijning van de film Fitna, de moord op Theo van Gogh en de groei van het ultrarechtse liberalisme. Denemarken zelf kende verschillende affaires die de Denen duidelijk maakten dat de lutherse meerderheid (in Denemarken is 82 procent van de bevolking luthers) er niet zonder meer van uit kan gaan dat ieder hetzelfde denkt over geloof en democratie. Berucht zijn de cartoonaffaire en de discussie over het dragen van hoofddoekjes.
Premier Anders Fogh Rasmussen schreef in mei 2006 een artikel over de incidenten. Hij analyseerde dat de aanwezigheid van de religie in het publieke domein allerlei problemen oplevert. ‘Om de cohesie in de samenleving veilig te stellen in de toekomst, ben ik de mening toegedaan dat het goed zou zijn als religie minder ruimte inneemt in het publieke domein’, aldus de premier. Hij maakt daarbij onderscheid tussen religie en politiek. Religie is voor hem vooral een privé-aangelegenheid. ‘Het is gewenst dat we elkaar in het publieke domein ontmoeten als mensen en als burgers van Denemarken, en niet als vertegenwoordigers van verschillende religies’.
Mogensen zelf trekt in het boek ‘From cartoon crisis to headscare row’ een andere conclusie. Hij ziet geen indicaties dat religies uit het publieke domein zullen verdwijnen. ‘ Integendeel, de Denen zullen moeten leren dat religies aanwezig zijn in het publieke domein’. Het is dan ook de uitdaging voor alle religies, dat ze kunnen bijdragen aan het gemeenschappelijk welzijn in de samenleving. Ze kunnen onderdeel zijn van de oplossing van sociale problemen in plaats van veroorzaker te zijn van de problemen.
Foto: Mogens Mogensen