Toenadering RKK en VPE

De standpunten van de Rooms-Katholieke Kerk en de Pinksterkerken ten aanzien van bekering en geloof komen dichter bij elkaar. Verschillende websites, waaronder die van Manna en de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten (VPE) melden dat.

De twee kerkelijke organisaties praten al vanaf 1999 met elkaar. Op 21 november waren ze in Nederlandse context bij elkaar voor een veertiende dialoog. Uitgangspunt is het internationale dialoograpport “On becoming a Christian”. De rooms-katholieken nemen deel op persoonlijke titel en informeren mgr. Jan van Burgsteden over de gesprekken. Van Burgsteden, lid van het moderamen van de Raad van Kerken is vanuit de bisschoppenconferentie aanspreekpunt voor de oecumene.

De dialoog tussen katholieken en de VPE vond plaats bij de gemeenschap Chemin Neuf in de Paulusabdij te Oosterhout. Het ging over de hoofdstukken bekering en geloof in het lijvige rapport. Dat rapport verscheen eind 2007 en was het resultaat van de dialoog die de Pauselijke Raad voor de Eenheid van de Christenen van 1998 tot 2006 voerde met vertegenwoordigers van de Pinksterkerken. Onder de Nederlandse deelnemers aan die dialoog was ds. Huibert Zegwaart. Vanuit de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland was er geen participant, wel deed bijvoorbeeld mgr. Hans Gasper mee van de Duitse bisschoppenconferentie.

Prof. dr. Cees van der Laan, hoogleraar Pentecostalisme aan de VU, schetste in Oosterhout de actuele situatie. De Pinksterkerken bestaan een eeuw in Nederland. Er is sprake van een tweede, derde en vierde generatie pinkstergelovigen. Voor jongeren die opgegroeid zijn met het geloof is een duidelijk bekeringsmoment niet altijd aan te wijzen, vertelde de hoogleraar, die daarmee duidelijk maakte dat er herkenning is met de meer klassieke kerken in Nederland.

Prof. dr. Johan van der Vloet, directeur van het Officium Catecheticum (het in 2003 in het leven geroepen catecheseorgaan van de Nederlandse bisschoppenconferentie) herkende tegelijk binnen zijn Rooms-Katholieke Kerk tendensen verwant aan accenten binnen de VPE. ‘De verschuiving van volkskatholicisme, waarin het doopsel als lidmaatschap van de kerk centraal staat, naar een keuzekerk is al een tijdje aan de gang’, stelde hij. ‘Binnen de catechese is er op het vlak van de sacramentencatechese een vrij spectaculaire verschuiving gaande. In de Rooms-Katholieke Kerk is er binnen de catechese meer oog voor de betekenis van geloof en bekering, zonder daarbij de sacramentele genade uit het oog te verliezen. Evangelisatie, eerste verkondiging en precatechese zijn nu kernpunten’, aldus Van der Vloet.

De nieuwe nadruk op bewuste keuze levert wel vragen op. Van der Vloet: ‘Wie gedoopt is, heeft kerkjuridisch recht op andere sacramenten. Als we alleen de goede gelovigen willen gaan dopen rijst de vraag: wie is een goede gelovige? Het geloof van de gemeenschap weegt ook mee. De genade van God, uitgedrukt in het doopsel, is niet afhankelijk van de luim van de dag. Aan de grotere rol voor geloof en bekering moeten we nog wennen. Deze dialoog brengt lijnen bij elkaar’.

Van der Laan zei dat christen worden iets anders is als lid van een kerk worden. ‘Voor rooms-katholieken zijn mensen die van huis uit tot de kerk behoren, daar gedoopt zijn en hun eerste communie en het vormsel hebben ontvangen per definitie christen, ook al komen zij verder niet meer in de kerk en lijken zij niets met hun geloof te doen’.

Pinkstergelovigen verzetten zich tegen dit automatisme, aldus Van der Laan. ‘Lid zijn van een kerk, inclusief het als kind gedoopt zijn, maakt je in de ogen van pinkstergelovigen nog geen christen. De nadruk valt op een beleefd geloof. Pinkstergelovigen dringen daarom aan op bekering, wat voor hen onder meer betekent een persoonlijke relatie met God aangaan’.

Voor pinkstergelovigen is de bekering met daaropvolgende wedergeboorte het moment van christen worden en tegelijkertijd van toetreding tot het lichaam van Christus, aldus Van der Laan. ‘Met het laatste wordt niet een bepaalde kerk bedoeld, maar het universele lichaam van Christus. De doop is weliswaar belangrijk, maar markeert niet de toetreding tot Christus, het is wel een uiterlijke bevestiging daarvan’.

Wie het rapport ‘On becoming a Christian’ wil lezen, kan hier klikken.