Nieuwe allianties

De Raad van Kerken moet nieuwe allianties zoeken. Het gaat daarbij om samenwerking met bondgenoten die een soortgelijke missie hebben als de Raad. Dat schrijft Anton Houtepen in de bundel ‘Waakvlam van de Geest’, waarvoor bezoekers van deze site nu kunnen intekenen. Het eerste exemplaar van het boek wordt zaterdagmiddag a.s. aangeboden aan prinses Máxima in de Jacobikerk te Utrecht.

Anton Houtepen, voormalig hoogleraar oecumenica aan de Universiteit van Utrecht, geeft in zijn bijdrage aan de bundel ook concrete voorbeelden van allianties. Hij noemt beraadsorganen van grote wereldreligies dringend nodig, en ook samenwerkingsverbanden op het gebied van missionair werk. Houtepen: ‘De in Nederland gevestigde migrantenkerken en de groeperingen die onder auspiciën van de Raad van Kerken samenkomen in het Beraad van Kerken en Geloofsgemeenschappen zullen daarbij in de komende jaren een bron van inspiratie kunnen vormen’.

Ook Geert van Dartel, secretaris van de Katholieke Vereniging voor Oecumene, gaat in op de nieuwe allianties. Hij meent dat de basis van de plaatselijke oecumene verbreed moet worden. Hij noemt evangelicale groepen en pinksterkerken als ook de behoudende reformatorische gemeenten en de traditionele katholieke parochies als groepen die nog niet echt bij de oecumenische beweging zijn betrokken. Ook oosterse kerken en migrantenkerken zouden meer een plek kunnen krijgen in de plaatselijke oecumene.

Van Dartel stelt vast dat er de afgelopen jaren in de grote steden steeds meer raden zijn gekomen van religies en  levensbeschouwingen. In tegenstelling tot Houtepen zegt Van Dartel echter expliciet dat deze raden een apart forum moeten vormen. Hij meent dat het streven naar volledige eenheid tussen kerken een aparte agenda vormt die om een eigen benadering vraagt.

Alle Hoekema, rector van het Doopsgezinde Seminarium, gaat in op de zending. Hij laat zien hoe zending en oecumene steeds sterk zijn verweven, maar nooit helemaal geïntegreerd zijn in één organisatie. Hij wijst op het belang van de SKIN-kerken die eigen vormen van liturgie en ecclesiologie aanreiken. En hij spreekt de hoop uit, dat de Raad van Kerken meer durft te zijn dan een beraad van instituties. Hij pleit voor een ‘voorhoede van de gezamenlijke kerken als gelovige, maatschappijbetrokken beweging’.

Ineke Bakker, voormalig algemeen secretaris, noemt als belangrijkste wapenfeiten van haar periode bij de Raad (1995-2007) de kerkendag in Kampen, de verbeteringen in het asielbeleid en de relaties met andere religies.

Oud-voorzitter Dick Mulder herinnert zich de kritiek toen hij een Palestijnendag bezocht. Hij legde er het formele standpunt van de Raad uit: een dubbele loyaliteit zowel richting Joden als richting Palestijnen; en een politieke keus binnen de tegenstellingen in de vorm van een tweestatenoplossing.

Herman Noordegraaf behandelt de geschiedenis van de Raad. Hij memoreert de oorspronkelijke vergaderplaats aan de Maliebaan 88 te Utrecht en de verhuizing van de Raad in 1973 naar het oud-katholiek seminarium aan de Koningin Wilhelminalaan 5 te Amersfoort. Hij laat zien hoe in de loop der jaren verschillende kerken zijn toegetreden, maar er zijn ook aanvragen afgewezen, zoals die van de Onafhankelijk Katholieke Kerk en de Oud Rooms-katholieke kerk van Engeland.

In totaal hebben een kleine twintig scribenten een bijdrage geleverd aan de bundel. Daarmee is ‘Waakvlam van de Geest’ een aantrekkelijk tijdsdocument geworden voor een ieder die 40 jaar Raad van Kerken iets meer op het netvlies wil krijgen. De bundel is in de boekhandel te verkrijgen, maar kan ook bij de Raad worden opgevraagd voor dezelfde prijs (inclusief portokosten): 19,90 euro. Even een mailtje naar de Raad (rvk@raadvankerken.nl) onder vermelding van naam, adres, woonplaats, gironummer en bestelling.  “De Raad was een waakvlam, een wachter in kerk en samenleving, die het oecumenisch vuur van de Geest heeft gediend…”, aldus de eindredactie in een verantwoording van de titel.