Context van Molukse kerk

We zoeken een verbinding van het evangelie met onze eigen context. We nemen Genesis 5 als uitgangspunt, waar staat dat de mensen de naam van God begonnen aan te roepen. Wij doen dat ook vanuit onze situatie. 

Woorden van die strekking kwamen aan de orde tijdens een werkbezoek van de Raad van Kerken op maandag 16 november ’09 aan het Moluks Kerkelijk Centrum (MKC) in Houten waarin  de Molukse Evangelische Kerk (Geredja Indjili Maluku) haar kantoor heeft en waarvan ze ook gedeeltelijk eigenaar is. De Molukse kerk bestaat uit zo’n 10.000 belijdende leden en zo’n 25.000 leden in totaal. De kerk telt 64 gemeenten en 35 predikanten in actieve dienst. Over vijf jaar zullen er nogal wat predikanten met pensioen gaan, dus er wordt naarstig gezocht naar continuïteit in de leiding. 

Dat is een uitdaging, vertelt voorzitter ds. O. Matulessy, omdat de verdiensten van een predikant bescheiden zijn. Molukse kerken zijn in iedere provincie te vinden, qua omvang variërend van 30 gezinnen tot 400 gezinnen; alle gemeenten zijn gemengd ‘zwart / wit’ samengesteld. De banden met de Protestantse Kerk in Nederland zijn stevig. In feite is men destijds in Ambon ontstaan als kopie vanuit de Nederlandse kerken, aldus de voorzitter. Sinds 1952 vormt men een zelfstandige kerk in Nederland. Naast de protestanten zijn er ook nogal wat rooms-katholieke Molukkers, die zijn ingestroomd in de plaatselijke parochies, voornamelijk in het zuiden van Nederland. 

Vice-voorzitter ds. Z.P. Pattikayhatu uit Capelle a/d IJssel bereidt een promotie voor over de Psalmen, waarin het contextueel lezen vanuit de Molukse situatie de invalshoek vormt. Hij noemt als eigen benadering onder meer de woede van de Molukkers wanneer ze tevergeefs hun levensverhaal ingang willen doen vinden. Andere momenten van herkenning vinden ze in de volharding en de discipline,  zoals die in de Psalmen naar voren komt. 

De Molukse gemeenschap herkent zich over het algemeen sterk in de ervaringen beschreven in het Oude Testament, vertelt de voorzitter. Er is herkenning in de woestijnervaring van Israël op weg van Egypte naar Kanaän, in het lijden en strijden van het volk door de geschiedenis heen. Het beleidsplan zegt onder meer: ‘We kunnen niet zeggen dat Nederland het ons toegezegde land is, het beloofde land. Niemand van onze ouders heeft de roeping van Abraham gekregen (Genesis 12) om ’te gaan naar het land dat Ik u wijzen zal’. Toch kunnen en mogen wij niet ontkennen, dat Nederland een land van belofte is en wel in de betekenis van: een land vol mogelijkheden en zegeningen’.

Naast het geloof in de God van de bijbel is er verbondenheid met de voorouders. De God van Israël, die zich bekendmaakt als ‘Ik ben’, wordt ervaren als de God die met hen meereist en met hen aan wal gaat in de ’tanah orang’. De geloofsgemeenschap is er in geslaagd de beleving van het geloof en de adat door te geven aan een volgende generatie. Het geloof in God heeft een vanzelfsprekendheid, die men in de Pacific overal vindt. Je kan daar maar moeilijk uitleggen, weten de Molukkers, dat er veel Nederlanders zijn die helemaal nergens in geloven. 

De Molukse Evangelische Kerk is lid van Samen Kerk in Nederland (SKIN) en was zelfs een van de grondleggers. Vanuit het Moluks Theologisch Beraad (MTB) vinden jaarlijks conferenties plaats in Houten met vertegenwoordigers van de PKN, de Vrije Universiteit en de universiteit van Stellenbosch (Zuid-Afrika)  Ook zijn er goede contacten met de Molukse Protestantse Kerk op de Molukken, een kerkgenootschap dat zich heeft aangesloten bij de WARC.  In het Moluks Kerkelijk Centrum (MKC) vindt men ook de bibliotheek van de Molukse Kerken geïnitieerd vanuit het Moluks Instituut voor Kerk en Samenleving.

Aan het gesprek met de vertegenwoordigers van de Raad werd naast de genoemde ds. O. Martulessy en ds. Z.P. Pattikayhatu deelgenomen door ds. Pelletimu en mevr. S.J. Lekatompessy – Pattinasarany. 

Foto’s:
Boven het Moluks Kerkelijk Centrum in Houten
Tweede foto: mevr. S.J. Lekatompessy – Pattinasarany
Derde foto: voorzitter ds. O. Martulessy
Onder: voorzitter van de Raad van Kerken drs. H.J. van Hout in gesprek met vice-voorzitter ds. Z.P. Pattikayhatu