Op 1 december 2023 is ds. Bert Berkhof overleden. Hij is 76 jaar geworden. Een predikant die theologie, kerk en oecumene met de paplepel heeft ingedronken. Hij was de zoon van de bekende Leidse hoogleraar dogmatiek en kerkgeschiedenis Henk Berkhof en de eerste voorzitter van de Raad van Kerken in Nederland. Met velen hebben we op 8 december in de Oude Kerk van Ermelo afscheid genomen. De dienst werd inspirerend geleid door ds. Kim de Berg. Zij is predikant van de Zendingskerk in Ermelo, Berts laatste gemeente. Eerdere gemeenten waren Holten, Hoogland en Blaricum. “Bert is van de Traditie van de Kerk en daarom beginnen we óók deze dienst met het kyriegebed voor de nood van de wereld.” Daarmee had ds. de Berg al veel gezegd over Bert Berkhofs geëngageerde insteek in het leven én de theologie. Geloven in God die de wereld vernieuwt. Dat had Bert geleerd op de Assemblee van de Wereldraad van Kerken in Uppsala (1968) met het thema “Zie, ik maak alle dingen nieuw.” Hij was daar als steward.
Hier werd de toon gezet die hij rondbazuinde met zijn gave van het woord, zijn olijke lach en humor, zijn onverwoestbare inzet voor de Oecumene. Leden van de Sectie Oecumenische Actie kunnen daarvan getuigen. Zeer betrokken was Bert bij de Anti-apartheidsacties tegen het regime in Zuid-Afrika. Hij vervulde meerdere functies in de Hervormde Kerk (later PKN) en was synodelid. Hij was secretaris van het Hervormd – Rome Beraad, daar leerde ik zijn passie voor oecumene van dichtbij kennen.
Regelmatig was hij te horen voor de NCRV Radio en schreef boekjes. Na het emeritaat ging het helaas al snel wat minder goed met zijn gezondheid. Het leidde uiteindelijk tot een woonplek in Amersfoort waar hij de zorg kreeg die hij nodig had. Een bevlogen, belezen, sympathieke, pastorale predikant, een hartelijk mens is in hem heengegaan. Toonbeeld van een generatie die oecumene en kerkelijke structuren niet als vijandig zag, maar nodig vond om te bewaren wat doorgegeven moet worden: de traditie van het Paasevangelie voor alle volken. We zongen vele en mooie liederen in deze dienst. Ik pinkte een traan toen we zongen: “Lieve Heer, Gij zegt ‘kom’ en ik kom, want mijn leven is onder macht gesteld van de Heer die mijn dagen en nachten telt en de Heer zegt ‘kom’ en ik kom”.
“Pa, we zijn trots op je” sprak éen van de kinderen’ Dat begreep ik goed en velen met mij. In een lange stoet liepen we naar het kerkhof van de Zendingskerkgemeente. “Zie, ik maak alle dingen nieuw”, dacht ik.
René van den Beld, emeritus predikant, Baarn