Recent werd aan de Radboud Universiteit in Nijmegen het para-universitaire centrum voor integrale ecologie geopend. Bij de feestelijke opening waren diverse vertegenwoordigers vanuit de Raad van Kerken aanwezig waaronder een aantal leden van de Netwerkgroep Schepping en duurzaamheid. Het para-universitaire centrum voor integrale ecologie is een samenwerking tussen de Radboud Universiteit en Socires; de laatste is een onafhankelijke denktank met de missie om de bezinning op cultuur en maatschappij te bevorderen.
De officiële naam voor het para-universitaire centrum voor integrale ecologie is het Laudato Si’ instituut. Het is namelijk doel en missie van dit instituut om het gedachtegoed van de pauselijke encycliek Laudato Si’ te verspreiden. Tijdens de meditatieve opening werd dan ook gestart met de voordracht van het Zonnelied van de in het rooms-katholicisme heilige Franciscus van Assisi. Met een citaat uit dit Zonnelied vangt de pauselijke encycliek Laudato Si’ ook aan. Voorzitter van de Laudato Si Alliantie Nederland en bisschop van Den Bosch mgr. De Korte noemde in zijn meditatieve inleiding dat geloof ons kracht kan geven om door te gaan en dat dit het eeuwenoude gedicht van Franciscus van Assisi ons daar wellicht bij kan helpen.
Nieuwe verhalen
José Sanders, rector magnificus van de Radboud Universiteit, legde in haar bijdrage de connecties tussen ecologie, integraliteit en Laudato Si’ met de Radboud Universiteit. De Radboud Universiteit heeft duurzaamheid als speerpunt uitgeroepen. Doel is om de aarde door de geven zoals we die hebben ontvangen, de aarde te bewaren, en de aarde een stukje beter te maken dan dat we hem gekregen hebben. Daarom komt het thema duurzaamheid in alle opleidingen aan de universiteit naar voren. De Radboud universiteit is ook een koploper in academisch Nederland op het gebied van integraliteit. Ze nemen deel aan diverse dialoogprocessen en de universiteit staat bekend om het verwelkomen van kritische vragen. Deze vragen worden ingezet om nieuwe verhalen te maken. Het Laudato Si’ instituut past in deze traditie.
Stem die gehoord mag worden
De connectie van het Laudato Si’ instituut aan de Radboud Universiteit wordt verder toegelicht door Jos van Gennep, die één van de initiatiefnemers van het instituut is. Jos is ook oprichter van Socires. Hij stelt ons de vraag of het vernoemen van een instituut naar een pauselijke encycliek nog wel van deze tijd is. Hij vertelt hoe de encycliek andere vragen stelt over de klimaatcrisis dan we via andere media horen. Het ademt een andere oproep dat dan oproep om met vervuiling te stoppen en gaat in op de verstoorde relatie tussen elkaar en met de natuur. Laudato Si’ gaat verder in op de spirituele dimensie van de klimaatcrisis. Jos spreekt zijn wens uit dat de band die de mens met de schepping heeft, ons mag leiden naar Degene die alles geschapen heeft. Die stem mag gehoord worden, ook in een sceptische maatschappij.
Gerard Kuperus is per 1 september benoemd als onderzoeker integrale ecologie in de Nederlandse context aan het Laudato Si’ instituut. In zijn voorbeelden over klimaatverandering in ons land die hij die middag deelt, legt hij de nadruk op (religieuze) verbondenheid. In zijn verwijzing naar water citeert hij de boeddhistische zenleraar Dōgen Zenji die de uitspraak deed dat de weg van het water overal doordringt, boven en beneden, verticaal en horizontaal. Zijn multireligieuze perspectief verbindt hij aan de pauselijke encycliek waarin Paus Franciscus ook verwijst naar andere tradities zoals het soefisme. Kuperus doet tenslotte in de geest van de encycliek een oproep om ons te oefenen in verbondenheid met de planeet door ons op lokale initiatieven te richten en verwijst naar handreiking die de paus daarvoor doet in Laudato Si’.
- Meer over het Laudato Si’ instituut op de website van de Radboud Universiteit