De documentaireserie ‘Viva L’Umanità!’ gaat over de wereld van vluchtelingen en migranten in Europa. Sinds de oorlog in Oekraïne zijn velen die hun land hals over kop moesten verlaten met open armen ontvangen. Niet alle vluchtelingen kunnen rekenen op zo’n gastvrij onthaal.
In Bosnië zien we in deze EO-serie pushbacks en in Calabrië uitbuiting van mensen op de vlucht. En vertwijfeling in de ogen van vluchtelingen in Griekenland vanwege het eindeloze wachten en de niet aflatende pushbacks. Ook mensen uit ngo’s, kerken en politiek die overgaan tot actie komen in de serie aan het woord. En journalisten die vastbesloten zijn dit onrecht aan de kaak te stellen.
Schrijfster Rosita Steenbeek is het gezicht van de serie. In haar boeken en columns toont zij zich een scherp observant van onze worsteling met de vreemdeling. In deze serie van filmmaker Wilberry Jakobs horen we verhalen van mensen die huis en haard verlaten hebben en zien we hoe – ondanks alles – ook de menselijkheid gevierd wordt, vandaar de naam ‘Viva L’Umanità’!
Vier afleveringen
In de eerste van de vier afleveringen, op zondag 25 december – 1e Kerstdag (NPO2, 22.35 uur), is te zien hoe aan de zuidelijke kust van Italië Calabrië een landingsplaats is voor vluchtelingen en migranten die via Libië, Turkije en Libanon het land inkomen. In Rosarno doet Francesco van Mediterranean Hope, opgericht door de protestantse Waldenzen, er alles aan om de wantoestanden te veranderen en hun een thuis te bieden. Ook de burgemeester van Camini ontvangt nieuwkomers – Afghanen, Afrikanen, Syriërs – met open armen. Niet in de laatste plaats omdat zijn vergrijsde dorp zo weer springlevend wordt.
In de tweede aflevering is er, op nieuwjaarsdag, speciale aandacht voor wat zich afspeelt in Griekenland. Kritisch en betrokken bericht de Nederlandse journaliste Ingeborg Beugel over pushbacks, de criminalisering van hulpverlening en inperking van de persvrijheid. Van NPO Radio 1 tot de Raad van Kerken op werkbezoek in Griekenland, overal deelt Beugel haar kennis en stelt ze onrecht aan de kaak.
Afleveringen 3 en 4 laten op de zondagen 15 en 22 januari onder andere zien hoe in Libanon 1,5 miljoen Syrische vluchtelingen worden opgevangen (en wat dat betekent voor de druk op voorzieningen). En hoe er rond Europa – waar veel wordt gesproken over een beter en rechtvaardiger asielbeleid – vooral hekken en muren verschijnen.
De makers
Rosita Steenbeek – het gezicht van de serie – is schrijfster en columniste en woont in Rome. In haar boek Wie is mijn naaste?, waarin ze haar ontmoetingen met vluchtelingen beschrijft, toont ze zich een scherp observant. In haar roman Rose vertelt zij het bewogen leven van haar grootmoeder en de lotgevallen van haar Joodse familie op de vlucht in de Tweede Wereldoorlog.
Tegelijkertijd met de vierdelige tv-serie verschijnt haar boek Droomland Italië, van Aleppo naar Turijn bij uitgeverij Prometheus. Daarin reist ze door Italië en ziet hoe de situatie voor vluchtelingen en migranten verhardt, maar ook hoe hiertegen verzet rijst van onder meer de Waldenzen, een ooit zwaar vervolgde protestantse minderheid, die veel werk verzet om vluchtelingen op te vangen en hen te doen thuis voelen.
Filmmaker Wilberry Jakobs is gelauwerd met de Erasmus EuroMedia Grand Award voor haar serie Grote Denkers over de toekomst en maakte onder andere de documentaireserie Sign of the Times naar aanleiding van 70 jaar Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, die internationaal gedistribueerd werd.