Het is hard nodig dat er een gedegen onderzoek komt naar een echt duurzame en rechtvaardige economie. Dat is de essentie van de brief die op 10 september is verzonden aan de Commissie voor Economische Zaken van de Tweede Kamer en die wordt onderschreven door 41 maatschappelijke organisaties, waaronder de Raad van Kerken in Nederland. Initiatiefnemer en coördinator van deze actie is het platform DSE, wat staat voor Duurzame en Solidaire Economie. Sinds 2019 neemt de Raad van Kerken hieraan deel.
Het platform zet zich in voor een rechtvaardige en dienstbare economie die in balans is met het natuurlijk vermogen van de aarde. Vanuit een mondiale invalshoek richt het zich op de Nederlandse economie en samenleving. Het platform nam in 2018 ook het initiatief voor de petitie ‘Brede Welvaart 2019- 2030’, die eveneens door de Raad van Kerken werd ondertekend.
Ontbrekend totaalbeeld
De brief signaleert dat er wel deelplannen zijn rond klimaat, kringlooplandbouw en circulaire economie, maar dat een totaalbeeld van een economie die houdbaar en rechtvaardig is ontbreekt. Dat zo’n beeld onmisbaar is wordt ondersteund door citaten van de Raad van State en de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur. Natuurlijk moeten de bestaande plannen worden uitgevoerd, liefst met een schep erbovenop, zoals bijvoorbeeld door een reductie van de uitstoot van CO2 met 55% in plaats van 49% in 2030. Maar tijdens die uitvoering kan heel goed het gevraagde onderzoek worden gedaan; dat kan ook voorkomen dat met goede bedoelingen maatregelen worden genomen die later oplossingen voor de lange termijn in de weg blijken te staan.
De brief doet een beroep op de Kamerleden en hun fracties om bij de Algemene Beschouwingen of bij de begrotingsbehandeling via een breed gesteunde motie de regering te vragen zo’n onderzoek te laten starten door de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Dat een onderzoek niet een definitief antwoord zal geven is duidelijk, maar het is belangrijk dat het een discussie over de lange termijn kan losmaken.
Behalve aan de Kamercommissie is de brief ook met een begeleidend schrijven gestuurd aan de ministers Wiebes en Kaag; voor minister Kaag is het onderzoek zeer relevant, omdat een verkleining van de mondiale ecologische voetafdruk van Nederland meer ruimte maakt voor mensen elders op de wereld. De Monitor Brede Welvaart maakt keer op keer duidelijk dat onze welvaart ten koste gaat van die van mensen ‘elders’.