Luther

Zover als de Duitsers gaan met hun Lutherherdenkingen zal het in Nederland vermoedelijk niet komen. Onlangs sprak de beraadgroep Geloven en Kerkelijke Gemeenschap van de Raad van Kerken weliswaar over de ‘oecumenische Luther’. Het blijft bescheiden als je het vergelijkt met het project dat vanaf 12 september in Saksen is gestart. Vijf Lutherplaatsen laten lichtbeelden zien met Luthertexten op historische plaatsen in Duitsland. Zaterdagavond werd de spits afgebeten door de evangelische kerk in Eisenach.

Het motto van de actie is ‚luthERleuchtet‘, oftewel: Luther belicht. De herdenkingen nemen twee weken in beslag en worden verzorgd door de kunstenaar Ingo Bracke. Bracke verbindt licht, geluid en beweging. Basis van de presentatie vormen typografische elementen met Bijbelverzen vertaald door Luther. De schriftfragmenten worden in lichtstroken door kerkramen geprojecteerd. Daarbij komen auditieve elementen.

Propst Siegfried Kasparick, die het reformatiejaar als project uitzet, verklaarde bij het evenement: ‘De Bijbel heeft Luther zelf verlicht en tot Reformator gemaakt. Hij heeft met een Bijbelvertaling de mensen geholpen om zelf de text te gaan lezen, te verstaan en in de lijn van het evangelie te handelen. De Bijbel moet geen zwarte doos blijven. De text moet juist uit de schaduw worden weggehaald en toegankelijk worden gemaakt. Dat willen we dan ook met het lichtkunst-project duidelijk maken’.

Met de hashtag #lutherleuchtet kan men iets van het project volgen op de sociale media. ‘De Reformatie heeft destijds de moderne media gebruikt. Zonder de boekdrukkunst waren de ideeën niet zo snel verspreid’, aldus Kasparick.

Nederland

Nederland gaat niet zover als de Duitsers. Dat is ook wel begrijpelijk, omdat Maarten Luther met zijn Duitse afkomst de toon zette in de Duitse Reformatie. De Protestantse kerken in Nederland zijn meer beïnvloed door de Fransman Johannes Calvijn.

De beraadgroep Geloven en Kerkelijke Gemeenschap heeft over de oecumenische aspecten van Luther gesproken. Dick Akerboom zal er over publiceren in de eerstvolgende uitgave van Oecumenisch Bulletin. De beraadgroep benadrukte, dat Luther niet alleen een vernieuwing van de kerk voor ogen stond, maar ook aansloot bij de maatschappelijke emancipatie, die zich doorzette en die zich verder ontwikkelde in de verlichting en in de huidige zelfstandigheid van mensen.

De Katholieke Vereniging voor Oecumene besteedt in Nederland aandacht aan de Reformatie, naast de PKN (commissie Margriet Gosker) en Refo500. Geert van Dartel, directeur van KVO, organiseert op 6 november een studiemiddag in de lutherse kerk in Woerden, de oudste Lutherse kerk van Nederland over het thema ‘Van Conflict naar Gemeenschap’, waarin lutheranen en rooms-katholieken een gezamenlijke weg van herdenking zoeken rond het reformatiejaar 2017.