Werken aan toekomst

Willemien Boot van de Protestantse Kerk in Amsterdam gebruikte het zaterdag als methodiek bij de Evangelische Broedergemeente, maar het zou in feite bij iedere kerk kunnen worden toegepast. Het synodaal bestuur van de kerk had besloten te willen nadenken over de toekomst van de EBG richting 2027 en daarvoor was een positieve insteek gekozen. Geen hoogdravende taal met beelden zonder realiteitsgehalte, maar aansluiten bij huidige succesfactoren en die proberen uit te bouwen.

Willemien Boot begon met ‘statistiek’. Ze legde de zaal allerlei vragen voor en daardoor had je in een mum van tijd een idee hoe het kader van de EBG, dat verzameld was van Groningen tot Rotterdam en van Haarlem tot Zeist over allerlei zaken nadacht. ‘Wat is uw beeld van de toekomst van uw kerk? U mag kiezen uit drie types: een oude dame, een jonge hond of iemand in de midlife’. Na enig geglimlach kozen drie mensen voor een oude dame, 8 voor een jonge hond en de meesten gingen voor een kerk in de midlife. ‘Waar zit uw meeste energie?’ Enkele kozen voor kerkdienst, voor jongeren, voor buurtwerk, maar de meeste stemmen gingen naar het kringwerk en het groepswerk.

Willemien Boot gaf daarna uitleg bij de verdere insteek van de dag. ‘Je hebt kerken die zijn heel goed in tobben en somberen. Dat is een kwaliteit. Maar vandaag kiezen we een andere insteek. We kijken wat er al is en wat er goed aan is en we bouwen dat uit’. Dat is de eerste stap van het groepswerk. Daarna moeten de bestuurders van de EBG hun droom toevoegen aan datgene wat boven het maaiveld uitsteekt in hun kerk. Als je veel aandacht hebt voor elkaar, kan je dromen van een kerk waarin die aandacht ook beschikbaar is voor meer mensen in de buurt. De derde en laatste fase bestaat uit het benoemen van de handelingen die nodig zijn om de droom te verwezenlijken.

Mensen in de kerk hebben een neiging soms om vanuit problemen te denken en niet vanuit perspectieven. Met enkele tegenstellingen bracht Willemien Boot in beeld hoe de benaderingswijzen tegenover elkaar staan: denken aan fouten staat tegenover denken in potenties; bedreiging staat tegenover succes; zwaktes zien staat tegenover kracht onderkennen; formuleren van strategie tegenover de vraag ‘wat gaan we nu doen?’; ‘ik wens veel personeel’ tegenover ‘hoe meer zielen hoe meer vreugd’; ‘Suzanne is intelligent, maar eigenwijs’ staat tegenover ‘Suzanne is intelligent en leuk eigenwijs’.

Klaas van der Kamp van de Raad van Kerken was uitgenodigd om vanuit een buitenperspectief iets te zeggen over het imago en de toekomst van de EBG. Hij stelde dat mensen van het buitenperspectief vanuit één trefwoord voor het imago werken, waar mensen die vanuit het binnenperspectief analyseren vaak de neiging hebben om vanuit bipolariteit de kool en de geit te sparen. Als imago voor het EBG noemde hij ‘de liefelijkheid’. Daarin zit een compliment van zachtmoedigheid en een taak om ‘meer nog een weerhaakje aan te brengen’.

Van der Kamp noemde enkele opties waar je aan zou kunnen denken naar de toekomst. Naast een assertieve, ‘Amsterdamse’ houding, noemde hij het van belang om dichtbij de levenscyclus van mensen te blijven en de mogelijkheid om als kerken op landelijk niveau meer de handen in een te slaan. Dat zou kunnen door meer kerken bij de gebouwen aan het Zusterplein in Zeist te betrekken, het zou ook kunnen door als kleine kerken meer aan te sluiten bij wat bijvoorbeeld de protestanten bovenplaatselijk hebben ontwikkeld. Je zou dan kunnen denken aan een omwerking van een protestants dienstencentrum naar een meer algemeen kerkelijk dienstencentrum.

Foto’s:
1. Willemien Boot en Johannes Welschen zorgen voor een groepsindeling.
2. De afgevaardigden kwamen vanuit heel Nederland, op de voorgrond ds. Johannes Welschen, afgevaardigde naar de Raad van Kerken.
3. Zuster Rita Harry van de Centrale Raad opent de bijeenkomst met enkele van de fameuze dagteksten, die bekendheid genieten ook ver buiten de EBG.