Selectief Bijbellezen

Christenen lezen de Bijbel vooral als pastoraal boek waarbij ze veel vaker het Nieuwe Testament dan het Oude Testament raadplegen. Dat blijkt uit een weergave van het aantal hits in 2014 op internet van Bible Gateway, een internetpoort waar jaarlijks 150 miljoen unieke gebruikers worden geregistreerd. Zakelijker begrippen als ‘eenheid’, ‘diaconie’ en ‘rentmeesterschap’ komen niet voor in de top-100 van meest bezochte bijbelplaatsen.

Bible Gateway laat zien hoe populair hoofdstukken in de Bijbel zijn en welke verzen daarbij in het bijzonder worden geraadpleegd. Johannes 17, één van de klassieke teksten over oecumene, behoort tot de beter gelezen gedeelten van de Bijbel. Vers 11 is daarbij het vaakst geraadpleegd: ‘Ik ben al niet meer in de wereld, ik ga naar u toe, maar zij blijven wel in de wereld. Heilige Vader, bewaar hen door uw naam, de naam die u ook aan mij gegeven hebt, zodat zij één zijn zoals wij één zijn’.

Ook 1 Korinthiërs 12 wordt boven gemiddeld geraadpleegd, in het bijzonder ver 13: ‘Wij zijn allen gedoopt in één Geest en zijn daardoor één lichaam geworden, wij zijn allen van één Geest doordrenkt, of we nu uit het Joodse volk of uit een ander volk afkomstig zijn, of we nu slaven of vrije mensen zijn’.

Efeziërs 4 is ook zeer populair. Het meest geraadpleegde vers is vers 32 en dat focust minder op de eenheid van het begin van het hoofdstuk (denk aan termen als: ‘Span u in om door de samenbindende kracht van de vrede de eenheid te bewaren…. één lichaam en één geest…), maar: ‘Wees goed voor elkaar en vol medeleven; vergeef elkaar zoals God u in Christus vergeven heeft’.

De keus van het publiek binnen Efeziërs 4 is representatief voor de keus van mensen in het algemeen voor Bijbelteksten. Het meest ingetypte trefwoord is ‘liefde’ en de populairste teksten zijn respectievelijk:

1. Johannes 3: 16: ‘Want God had de wereld zo lief dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft’.

2. Jeremia 29: 11:  ‘Mijn plan met jullie staat vast – spreekt de Heer. Ik heb jullie geluk voor ogen, niet jullie ongeluk: ik zal je een hoopvolle toekomst geven’.

3. Filippenzen 4: 13: ‘Ik ben tegen alles bestand door hem die mij kracht geeft’.

De top-100 bevat 70 teksten uit het Nieuwe Testament en 30 teksten uit het Oude Testament. Dat illustreert de stelling die eerder in het boek Raven vanuit het bureau van de Raad van Kerken naar buiten werd gebracht, dat tweederde van de Bijbel (het Oude Testament) onderbelicht blijft in het geestelijk erfgoed van de kerken, waardoor de inschikkelijkheid onderling te lijden heeft. ‘Het kan de kerkelijke discussies helpen als het Oude Testament bij de gesprekken wordt betrokken’, aldus Raven, ‘Dat plaatst de oecumenische discussies in een breder raamwerk, juist omdat de teksten elkaar aanvullen en je in het Oude Testament voelt hoe woorden een veel langere historie vertegenwoordigen dan wij in de kerk menen’.

In 2014 werden er tientallen lezingen gehouden vanuit het boek Raven. Verreweg de meeste kregen een toespitsing vanuit het hoofdstuk Pelgrimage. Het ging ook regelmatig over secularisatie en het doel van de oecumene. Thema’s als ‘het vergeten testament’ en ‘beeldvorming’ kwamen beduidend minder op het verlanglijstje voor van plaatselijke en regionale raden van kerken.

Illustratie: Overzicht van Bible Gateway van de diverse Bijbelboeken; hoe donkerder de kleur, hoe meer een Bijbeltekst geraadpleegd is; wat opvalt is de donkere kleur van het Nieuwe Testament. Mensen met een loep zouden kunnen zien dat van ieder Bijbelboek het vers wordt genoemd, wat uit een hoofdstuk het meest is genoemd. Hierboven zijn daar enkele voorbeelden van gegeven.