Liturgie als bijbelse spreektaal

De projectgroep Vieren van de Raad van Kerken maakt een inventarisatie van liturgische teksten in de bijbel die nog sprekender vertaald zouden kunnen worden. De uitwerking zal eind van het jaar naar het moderamen van de Raad gaan. 

De projectgroep komt met de analyse om de kerken te adviseren over mogelijke reacties richting het Nederlands Bijbelgenootschap en de Katholieke Bijbelstichting. De Bijbelorganisaties hebben een route afgegeven waarin evaluaties kunnen worden ingezonden In een eerste verkenning stelt de projectgroep vast dat er discrepantie is ontstaan tussen bepaalde liturgieformules die vanuit de bijbel in de liturgie staan en de Bijbeltekst zelf. Dat kan ook moeilijk anders, omdat de vertalers destijds als opdracht hadden om rechtstreeks vanuit de grondtaal in goede Nederlandse (spreek)taal een tekst aan te reiken. De vertalers hielden wel rekening met het taalregister van een bijbelboek, maar ze lieten zich niet leiden door onderdelen die in de liturgie zijn overgenomen.

De projectgroep heeft ongeveer dertig Bijbelplaatsen, die of in de zondagse eredienst een rol spelen, of in de getijden een plek hebben gekregen. Het gaat dan bijvoorbeeld om de klassieke openingszin van verschillende liturgieën: ‘Genade zij u en vrede van God…’ (Romeinen 1,7; 1 Korintiërs 1,3; 2 Korintiërs 1,3).  

De projectgroep vermoedt dat het mogelijk is op basis van de vertaalcriteria van De Nieuwe Bijbelvertaling zelf met nieuwe voorstellen te komen. Een vertaalprincipe is dat de tekst goed voor te lezen c.q. uit te spreken moet zijn. De Aäronitische zegen, zo overweegt men, is beter uit te spreken als ‘…hij geve u vrede’ dan als ‘…en u vrede geven’ wat er nu staat. De tekst ‘Daar is het Lam Gods’ is tijdens de maaltijdliturgie niet bruikbaar. Het klassieke ‘Zie het Lam Gods’ klinkt beter bij het geheven brood.

De projectgroep stelt een synopsis op van de plaatsen waar liturgische tekst en Bijbeltekst mogelijk dichter bij elkaar gebracht kunnen worden.